Το "δημιουργικό" έργο του Γιώργου Ιωάννου - αφιέρωμα (2)

Και πήρες να τολμάς ολοένα και πιο πολύ.

Να τολμάς και στα λόγια, σ` αυτά

τα ξεκάθαρα λόγια, που ήταν σκληρότερα

για την ψυχή σου κι από πράξεις.

Καταπακτή

Το δημιουργικό έργο του Γ. Ιωάννου είναι σεβαστό σε έκταση. Περιλαμβάνει 15 βιβλία. Δύο βιβλία με ποίηση, Ηλιοτρόπια (1954) και Τα χίλια δέντρα (1963), ένα με θέατρο, Το αυγό της κότας (1981) και τα υπόλοιπα δώδεκα με πεζογραφία. 

Α. Δρουκόπουλος, Γιώργος Ιωάννου: ένας οδηγός για την ανάγνωση του έργου του, εκδ. ΕΙΡΜΟΣ, Αθήνα 1992

 Στην ποιητική του παραγωγή περιλαμβάνεται και το Κέντρο Διερχομένων (1982) που μελοποιήθηκε από τον Νίκο Μαμαγκάκη, με το υπέροχο, μεταξύ άλλων, ποίημα "Όχι μαζί".

Όχι μαζί

Μην περπατάς μαζί μου να μη σε γράψουνε
με ξέρουνε στην πιάτσα και θα σε κάψουνε
περπάτα το κατόπι πάνω στα βήματα
εγώ από σένα φως μου δε θέλω χρήματα.

Γυρνάω και σε βλέπω κι αναστατώνομαι
αν είσαι όπως δείχνεις εγώ σκοτώνομαι.
Δεν θέλω να μας δούνε μισώ το μάτι τους
εγώ ποτέ δεν είπα για το κρεβάτι τους

Περπάτα κι ακολούθα μάθε το σπίτι μου
να έρχεσαι μονάχος αποσπερίτη μου
κι όταν χτυπάς την πόρτα μες στα μεσάνυχτα
τα παραθύρια μου όλα θα ‘ναι ορθάνοιχτα.

"Η ηθοποιός Μάνια Παπαδημητρίου και η τραγουδίστρια Καλλιόπη Βέτα σε μια πιο...θεατρική ερμηνεία του υπέροχου τραγουδιού "Όχι μαζί". Στο πιάνο ο Γιάννης Ιωάννου".

Για τη "συγγραφική του ιστορία" ο Γιώργος Ιωάννου σε συνέντευξή του στο περιοδικό "Διαβάζω", τχ 9, 1977, λέει:

Πηγή αναπαραγωγής: Πανδέκτης

Το πρώτο μου βιβλίο, αν μπορεί να λεχθεί έτσι,  ήταν μια μικρή πλακέτα που της έδωσα τον τίτλο "Ηλιοτρόπια", ο οποίος όμως δεν μ` αρέσει τώρα καθόλου. Ήταν ένα βιβλίο με λίγα ποιήματα, που το τύπωσα μόνος μου το 1954, στη Θεσσαλονίκη.  [...]

Το δεύτερο ποιητικό μου βιβλίο άργησα να το βγάλω, βγήκε μετά από 9 περίπου χρόνια [...] το 1963 με τον τίτλο "Τα Χίλια Δέντρα". Τα Χίλια Δέντρα είναι το άλλο όνομα του δάσους, που είναι δυστυχώς όχι ευφήμως γνωστό στο πανελλήνιο, του Σεΐχ Σου. [...]

Πηγή αναπαραγωγής:
 Ψηφιοποιημένες Συλλογές Ε.Λ.Ι.Α.

Τα πρώτα μου πεζογραφήματα  τα έγραψα όταν ήμουνα τοποθετημένος στο Καστρί της Κυνουρίας και δημοσιεύτηκαν στη "Διαγώνιο" το φθινόπωρο του `61. Μετά το Καστρί, μετατέθηκα στη Βεγγάζη της Λιβύης, όπου έμεινα δύο χρόνια και όπου έγραψα μερικά ακόμη πεζογραφήματα. Επιστρέφοντας από τη Βεγγάζη με περίμενε η οργανική μου θέση στο Καστρί. Και έτσι υπηρέτησα σ` αυτό το χωριό ακόμη ένα χρόνο. Μέσα στο χρόνο αυτό, έγραψα και τα υπόλοιπα πεζογραφήματα από το "Για ένα φιλότιμο", ξαναδούλεψα τα ήδη δημοσιευμένα, τα ενέταξα και τα έδωσα να εκδοθούν. [...] (22 πεζογραφήματα).
Μετά βρέθηκα για δύο χρόνια στην Κασσάνδρα της Χαλκιδικής και στη συνέχεια μετατέθηκα στη Θεσσαλονίκη. Εκεί με βρήκε η δικτατορία. Στην αρχή, μέχρι το `70-`71, όπως θα θυμόσαστε, δεν δημοσιεύαμε τίποτα. Θυμάμαι όμως τον καθηγητή τον Κακριδή, ο οποίος μας έλεγε τότε. "Δουλεύετε και βάζετέ τα στο συρτάρι σας, κάποτε θα δημοσιευτούν. Αλλά δουλεύετε. Επειδή δεν τυπώνουν τώρα, μην κάθεστε και επαναπαύεστε, θα `ρθει μια μέρα που πρέπει να είμαστε έτοιμοι". Έγραφα λοιπόν κι εγώ σιγά-σιγά και το `71 τύπωσα τα πεζογραφήματά μου στα οποία έδωσα τον τίτλο "Σαρκοφάγος".  (29 πεζογραφήματα).  

Όταν αργότερα ήρθα στην Αθήνα, έγραψα τα πεζογραφήματα  "Η μόνη κληρονομιά", μέσα στη δικτατορία κι αυτά.  (17 πεζογραφήματα). Το λέω αυτό, γιατί (όπως και για τη "Σαρκοφάγο") πρέπει να λαβαίνεται υπόψη. Αλλιώς, μερικά πράγματα δεν ερμηνεύονται ή φαίνονται περίεργα. [...]

Ήρθα λοιπόν, κι εγκαταστάθηκα στην Αθήνα, όπου έζησα και ζω μέχρι σήμερα τη μοναξιά των μοναχικών ανθρώπων των μεγάλων πόλεων. Κι είναι μεγάλη μοναξιά, πολύ μεγαλύτερη από του χωριού.

Πηγή: Α. Δρουκόπουλος, Γιώργος Ιωάννου, εκδ. ΕΙΡΜΟΣ

 Κατά τη γνώμη του Γιώργου Αράγη, "Για τον Γιώργο Ιωάννου," εκδ. Ίνδικτος, Αθήνα 2007, σελ. 38-39, αυτά τα τρία πρώτα βιβλία "σημαδεύουν την καλύτερη περίοδο της σταδιοδρομίας του Ιωάννου ως  λογοτέχνη πεζογράφου, γιατί αποτελούνται από κείμενα όχι μονάχα αμιγώς λογοτεχνικά αλλά και σχεδόν στο σύνολό τους εξαιρετικής ποιότητας". 

Ακολούθησαν, με χρονολογική σειρά, τα πεζογραφικά του έργα:

• Το δικό μας αίμα, Αθήνα, Ερμής, 1978
• Ομόνοια 1980, Αθήνα, Οδυσσέας, 1980
• Επιτάφιος θρήνος, Αθήνα, Κέδρος, 1980
• Κοιτάσματα,  Αθήνα, Ορέστης, 1981
• Πολλαπλά κατάγματα,  Αθήνα, Εστία, 1981
• Εφήβων και μη, Αθήνα, Κέδρος, 1982
• Εύφλεκτη χώρα,  Αθήνα, Καθημερινή, 1982
• Καταπακτή,  Αθήνα, Γνώση, 1982
• Η πρωτεύουσα των προσφύγων, Αθήνα, Κέδρος, 1984

Πηγή: Α. Δρουκόπουλος, Γιώργος Ιωάννου, εκδ. ΕΙΡΜΟΣ