το ιστολόγιο της Στάμου Ευαγγελίας, φιλολόγου, επιμορφώτριας ΤΠΕ
Photo Album: Άγγελου Καλογερίδη

Τετάρτη 30 Σεπτεμβρίου 2009

"Πάντοτ`, ελεύθερε άνθρωπε, θε ν` αγαπάς τη θάλασσα!"


ανατολή στη θάλασσα του
Χορευτού Ζαγοράς Πηλίου


Οι φωτογραφίες του slide προέρχονται από το ιστολόγιο της εξαιρετικής Ζαγοριανής φίλης μου Κατερίνας. Τις τράβηξε το περασμένο καλοκαίρι.
(με την άδειά σου Κατερίνα μου, τις έφτιαξα για να στέκομαι μπροστά τους και να γαληνεύω) 
Το Χορευτό είναι παραθαλάσσιο θέρετρο, επίνειο της Ζαγοράς. Παραλία μεγάλης ομορφιάς όπου το πράσινο σμίγει με το γαλάζιο, χρυσαφένια άμμο και καταγάλανα νερά. Με ορμητήριο το Χορευτό τα περίφημα χιλιοτραγουδισμένα "Ζαγοριανά καράβια", μετέφεραν τα προϊόντα της περιοχής στα μεγάλα λιμάνια της Ευρώπης. Στο Χορευτό, όπου τη μεγαλύτερη διάρκεια του χρόνου τα κύματα "χορεύουν", ο Γεώργιος Δροσίνης, κατ' εξοχήν φυσιολάτρης ποιητής, εμπνεύστηκε την ποιητική του συλλογή "Γαλήνη".

Μια υπέροχη ανατολή και ένα εξαιρετικό ποίημα του Καβάφη μελοποιημένο από τον Δημήτρη Παπαδημητρίου. Ερμηνεύει ο Αλκίνοος Ιωαννίδης.

Θάλασσα του Πρωιού

Εδώ ας σταθώ. Κι ας δω κ’ εγώ την φύσι λίγο.
Θάλασσας του πρωιού κι ανέφελου ουρανού
λαμπρά μαβιά, και κίτρινη όχθη· όλα
ωραία και μεγάλα φωτισμένα.

Εδώ ας σταθώ. Κι ας γελασθώ πως βλέπω αυτά
(τα είδ’ αλήθεια μια στιγμή σαν πρωτοστάθηκα)·
κι όχι κ’ εδώ τες φαντασίες μου,
τες αναμνήσεις μου, τα ινδάλματα της ηδονής.

(Κ. Π. Καβάφης, Από τα Ποιήματα 1897-1933, Ίκαρος 1984)

Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου 2009

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ: ένας μεγάλος ποιητής ζει ανάμεσά μας

ΠΛΟΥΣΙΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΤΗΣ "ΟΔΟΥ ΠΑΝΟΣ"
ΓΙΑ ΤΑ ΕΚΑΤΟ ΧΡΟΝΙΑ
ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΡΙΤΣΟΥ

Γράφει ο Κωνσταντίνος Μπούρας

[...] Ο Γιώργος Χρονάς που διευθύνει εδώ και 28 χρόνια το "εργοτάξιο εξαιρετικών αισθημάτων" της "Οδού Πανός" αφιέρωσε ένα "εν θερμώ" τεύχος στον ποιητή που με τα ποιήματά του άγγιξε τον επαναστατικό παλμό μιας νεολαίας με ερωτική έξαρση. Ένα πλούσιο τεύχος με πολυποίκιλες συνεργασίες, πολύτιμες μαρτυρίες, ανέκδοτο υλικό, και πολλή-πολλή αγάπη. Γιατί κανένας σχολαστικός φιλόλογος δεν μπορεί να αγγίξει το έργο κανενός μεγάλου ποιητή με μόνα τα χειρουργικά εργαλεία της δουλειάς του.

Και για όσους σπεύδουν να προσαρμόσουν στα πιστεύω τους τον ανυπέρβλητο ποιητή - ακόμα και μετά το θάνατό του - η απάντηση πιστεύω πως βρίσκεται στις σελίδες αυτού του περιοδικού.

Διαβάστε το μετά μανίας και διαδώστε το, σαν φιλάνθρωπο, εποικοδομητικό ιό της
Ποίησης.

Με την ευκαιρία να πω ότι το ηλεκτρονικό περιοδικό critique.gr δημιουργήθηκε σχετικά πρόσφατα από μία ομάδα νέων Ελλήνων κριτικών λογοτεχνίας που συναντήθηκαν στα εργαστήρια του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου. Αφού έκαναν "πολλές ασκήσεις «επί χάρτου»", όπως δηλώνουν, αποφάσισαν να «ανοίξουν τα φτερά τους» και να δοκιμαστούν πάνω σε παλαιότερα και νεότερα κείμενα.

"Χωρίς να λησμονούμε ποτέ την Ευαγγελική ρήση «μη κρίνετε ίνα μη κριθείτε» ερχόμαστε σήμερα εδώ στο www.critique.gr να καταθέσουμε τον αναγνωστικό οβολό μας, ελπίζοντας να συνεισφέρουμε, ο καθένας με τον τρόπο του, στην πρόσληψη της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας από ολοένα και πλατύτερο κοινό".

Απ` ό,τι διαβάζω ο Κωνσταντίνος Μπούρας, μέλος της συντακτικής επιτροπής του critique, συνεργάζεται και με τη συντακτική ομάδα του περιοδικού "ΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΣΥΛΛΟΓΗΣ ΝΟΜΠΕΛ".

Σάββατο 26 Σεπτεμβρίου 2009

Μια "επιστημονική γιορτή" για την Πρέβεζα

Η ανάρτηση αφιερώνεται στη φίλη μου Μαρίνα
για τις ώρες που θα ξετυλίγει το κουβάρι των αναμνήσεων




2ο Διεθνές Συμπόσιο για την Ιστορία
και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας

Δελτίο Τύπου

η αίθουσα του Συμποσίου

Αν το 1ο Συμπόσιο για την Ιστορία της Πρέβεζας (1989) έβγαλε την Πρέβεζα από την επιστημονική αφάνεια και έδωσε έναυσμα για την εκπόνηση επιστημονικών μελετών, από άρθρα μέχρι διδακτορικές διατριβές, το 2ο Διεθνές Συμπόσιο για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας (Πρέβεζα, 16-20 Σεπτεμβρίου) απέδειξε ότι η Πρέβεζα έχει και Ιστορία και Πολιτισμό.
Ο αριθμός των ανακοινώσεων και η ποικιλία των θεμάτων κατέδειξαν ότι θα μπορούσαν την επόμενη φορά να οργανωθούν ανάλογα Συμπόσια σε πιο εξειδικευμένους επιστημονικούς τομείς (π.χ. η Πρέβεζα κατά την Ενετοκρατία ή την Οθωμανική κυριαρχία, Οικονομία και εμπόριο στην Πρέβεζα κ.α.).

η χορωδία που πλαισίωσε την εναρκτήρια τελετή
με τον
Valentin Stefanov

Η συνεργασία των τριών φορέων του Συνεδρίου υπήρξε δημιουργική και ενθαρρυντική για μελλοντικές πρωτοβουλίες. Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων συμμετείχε ενεργά και υποστηρικτικά στην όλη προσπάθεια για το καλύτερο αποτέλεσμα. Ο Δήμος Πρέβεζας απέδειξε ότι στηρίζει απόλυτα και γενναιόδωρα τέτοιου είδους πρωτοβουλίες και ενδιαφέρεται ειλικρινά για την ανάδειξη της ιστορίας και του πολιτισμού της Πρέβεζας. Το Ίδρυμα Ακτία Νικόπολις, με την υποδειγματική παρουσία του στα πνευματικά-πολιτιστικά ζητήματα της πόλης, διαθέτει ένα σημαντικό Αρχείο, ανοιχτό στους επιστήμονες ερευνητές, οι οποίοι έχουν την υποχρέωση να το χρησιμοποιήσουν, εμβαθύνοντας και ερμηνεύοντας την ιστορική και πολιτισμική πραγματικότητα.

η κ. Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Τμήματος Ιστορίας - Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
ο κ. Νίκος Καράμπελας, Αντιπρόεδρος του Συμποσίου και Πρόεδρος του Ιδρύματος "Ακτία Νικόπολις (αριστερά)
ο κ. Χρήστος Σταυράκος, Γραμματέας, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας - Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων (δεξιά)

Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Β΄ Συμποσίου, έγινε εμφανές ότι τομείς, όπως η οικονομία και το εμπόριο της Πρέβεζας, η οικιστική και πολεοδομική εξέλιξη και ανάπτυξή της, η καλλιτεχνική παραγωγή της γενικότερα, κ. ά. θα μπορούσαν κάλλιστα να είναι θέματα φιλόδοξων και καρποφόρων ερευνητικών προγραμμάτων.
Έγιναν νέες και τολμηρές προτάσεις, που ανατρέπουν τα μέχρι τώρα καθεστώτα πορίσματα της επιστήμης, και χρησιμοποιήθηκαν μοντέρνες μέθοδοι προσέγγισης, ερμηνείας και απόδειξης των δεδομένων. Για παράδειγμα, εντοπίστηκε με ακρίβεια το πεδίο όπου έλαβε χώρα η μάχη της Νικοπόλεως το 1798.
Φάνηκε ότι η Πρέβεζα λόγω της σημαντικής γεωστρατηγικής της θέσης και για όσο απολάμβανε οικονομική ευρωστία έγραφε ιστορία και παρήγε Τέχνη.
Από αυτές τις περιόδους προέρχονται μνημεία και οχυρωματικά έργα, τα οποία είναι απαραίτητο να μελετηθούν ακόμη περισσότερο, αυτόνομα πλέον, και να αναδειχθούν. Έμποροι, διπλωμάτες, περιηγητές αλλά και πληθυσμιακές ομάδες ποικίλης προέλευσης αποτελούσαν το ανθρώπινο δυναμικό, το οποίο δραστηριοποιήθηκε στην πόλη.
Οι λίγες μεταβυζαντινές εκκλησίες της, τα τεμένη της, τα κτήριά της, δημόσια και ιδιωτικά, συνθέτουν εξάλλου ένα δίκτυο, στο οποίο επίσης αποτυπώνεται η ιστορία της.

στο διάλειμμα

Παρουσιάστηκαν ανακοινώσεις
που βασίστηκαν σε αρχειακό υλικό (παλαιότερο και σύγχρονο - δικαιοπρακτικά έγγραφα, εφημερίδες κ.α.), που προέρχεται από αρχεία της πόλης και όχι μόνο. Αξίζει στο μέλλον να υποστηριχθούν τέτοιες εργασίες ακόμη περισότερο.
Στο Συμπόσιο ακόμη παρουσιάστηκαν ενδιαφέρουσες ανακοινώσεις σχετικά με την παιδεία στην Πρέβεζα, κατά το 18ο, 19ο και 20ό αιώνα.

Η κ. Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου με τον κ. Μιχάλη Γ. Μερακλή
Ομότιμο Καθηγητή της Λαογραφίας και δάσκαλό της
έξω από το πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Πρέβεζας

Ο λαϊκός πολιτισμός σε όλες του τις εκφάνσεις αποτέλεσε ιδιαίτερη ενότητα και ανέδειξε τη σημασία και αναγκαιότητα της προστασίας του, της προσεκτικής επιστημονικής αναζήτησης, συγκέντρωσης και αξιολόγησης του υλικού.
Τέλος, η ποίηση που σχετίζεται με την Πρέβεζα, είτε πρόκειται για την εικόνα της Πρέβεζας στην ποίηση είτε ως ποιητική παραγωγή της ίδιας της πόλης, αποτέλεσε μια ξεχωριστή θεματική με αξιοπρόσεκτες προσεγγίσεις.

Μιχάλης Γ. Μερακλής, "Ο Καρυωτάκης και η πόλη του Μεσοπολέμου"

Κατά τη διάρκεια του Συμποσίου οι σύνεδροι επισκέφθηκαν τον αρχαιολογικό χώρο και το νέο Μουσείο της Νικόπολης καθώς και την έκθεση ζωγραφικής της κ. Μαρίας Ζιάκα με θέμα τη Νικόπολη.

Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου, "Η σκιαγράφηση μιας εποχής στην πόλη της Πρέβεζας. Ο Αλή Ντίνο Μπέη και τα σχέδιά του"

Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με την κοινή διαπίστωση όλων των συνέδρων για την εξαιρετική και απαράμιλλη φιλοξενία, καθώς επίσης και για την ομορφιά της πόλης.

Πέμπτη 24 Σεπτεμβρίου 2009

ΠΑΜΠΛΟ ΝΕΡΟΥΝΤΑ

Σαν χθες, 23 Σεπτεμβρίου 1973, πέθανε ο διάσημος Χιλιανός ποιητής Πάμπλο Νερούντα.

Χάρη στις διεθνείς προσπάθειες του καθηγητή Γιώργου Μάρκου, ιδρυτή του Ελληνικού Μουσείου Νόμπελ, στο Χαλάνδρι, πολλά άγνωστα και ανέκδοτα χειρόγραφα και βιβλία του Πάμπλο Νερούντα, που προέρχονται από το προσωπικό του γραφείο στο Σαντιάγο της Χιλής, αποτελούν μέρος της Ελληνικής Συλλογής Νόμπελ.

Ο Πάμπλο Νερούντα, όπως έλεγε η νομπελίστρια συμπατριώτισσα του Γκαμπριέλα Μιστράλ, "ήταν ο κατεξοχήν ποιητής της αγάπης". Όταν το 1953 βραβεύτηκε με το βραβείο Λένιν, η Γ. Μιστράλ φοβήθηκε ότι ο παγκόσμιος ποιητής της αγάπης και της ειρήνης, του Κάντο Χενεράλ (έργο που μελοποιήθηκε στην Ελλάδα από το Μίκη Θεοδωράκη), κινδύνευε να χάσει το βραβείο νόμπελ. Όλοι οι διανοούμενοι της Λατινικής Αμερικής υπέθεσαν ότι το βραβείο Λένιν ήταν ένα αρνητικό γεγονός για τη συντηρητική Σουηδική Ακαδημία.
Όμως έκαναν λάθος γιατί το ταλέντο του Πάμπλο Νερούντα αναγνωρίστηκε και από τη Σουηδική Ακαδημία το 1971, που του απένειμε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πέθανε δύο χρόνια αργότερα από λευχαιμία, σε ηλικία 69 ετών.

Πηγή: Μουσείο της Ελληνικής Συλλογής Νόμπελ

Στο περιοδικό Νέα του Μουσείου της Ελληνικής Συλλογής Νόμπελ, τεύχος 25, Μάρτιος 2009, δημοσιεύθηκαν τρία άγνωστα, ανέκδοτα ποιήματά του.


ALICIA

Μερικές φορές όταν στοχάζομαι
βυθισμένος σε βαθιά σιωπή
λέω στον εαυτό μου:
Ποιος θα είναι ποτέ σίγουρος,
εάν εσύ όλα τα βλέπεις ρόδινα
ή εγώ τα βλέπω όλα μαύρα;
Εάν η ευτυχία ή η λύπη
Έρχονται απ` έξω ή από μέσα;

Και, τότε, πως μπορείς εσύ,
Που βιώνεις τον εσωτερικό σου κόσμο,
Να καταλάβεις τι γίνεται απ` έξω,
Να γνωρίσεις αυτό που εγώ αισθάνομαι;


Εγώ σε έχω ονομάσει βασίλισσα

Υπάρχουν πιο ψηλές από σένα, πιο ψηλές
Υπάρχουν πιο αγνές από σένα, πιο αγνές.

Υπάρχουν πιο ωραίες από σένα, υπάρχουν πιο ωραίες.


Όμως εσύ είσαι η βασίλισσα.
Όταν βγαίνεις στο δρόμο
κανένας δεν σ` αναγνωρίζει.

Κανένας δεν βλέπει την κρυστάλλινη κορώνα σου,

κανένας δεν κοιτάζει

το χαλί από κόκκινο χρυσάφι

που πατάς όπου περνάς,

το χαλί που δεν υπάρχει.


Κι όταν βγαίνεις έξω
φουσκώνουν όλα τα ποτάμια

στο σώμα μου, δονούν
τα ουράνια οι καμπάνες,

κι ένας ύμνος πλημμυρίζει τον κόσμο,


Μόνο εσύ κι εγώ,
μόνο εσύ κι εγώ, έρωτά μου,

τον ακούμε.



Πυρομανής

Λες πως είσαι πυρομανής
και σ` αυτό δίκιο έχεις,
γιατί νιώθω πως τα μάτια σου
πυρπόλησαν την καρδιά μου.

Λες πως είσαι φόνισσα
και σ` αυτό δεν ψεύδεσαι, αφού είναι
κιόλας η αγάπη μου κοκκαλωμένη,
νεκρή κείτεται στα πόδια σου.

Όμως εγώ θα εκδώσω
μια τελεσίδικη απόφαση
που να καταδικάζει σε φυλάκιση
στο πιο ζοφερό κι ανήλιαγο κελί
τη φτωχή μου καρδιά.


Απόδοση στην ελληνική γλώσσα
Κωνσταντίνος Μπούρας

Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου 2009

Γιάννης Ρίτσος. Ο διαχρονικός Έλληνας. «Να λες: ουρανός˙ κι ας μην είναι.»

«να λες: ουρανός˙ κι ας μην είναι»

έλεγε ο Γιάννης Ρίτσος δίνοντας κουράγιο στον εαυτό του τα χρόνια της μοναξιάς του στην εξορία. «Ο διαχρονικός Έλληνας» με την πολύπλευρη προσωπικότητα παρουσιάζεται (26 Σεπτεμβρίου - 30 Οκτωβρίου) στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, σε μια έκθεση για τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του, που επιμελήθηκε η βιογράφος του Αγγελική Κώττη. (Ελευθεροτυπία)

Από την ιστοσελίδα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης που αναφέρεται στην έκθεση, διαβάζουμε ότι ο ποιητής Γιάννης Ρίτσος ήταν πολύπλευρη προσωπικότητα, με μακρά παρουσία στον χώρο της ποίησης, από το 1934 που δημοσιεύεται η πρώτη του ποιητική συλλογή Tρακτέρ, ως το 1989 που καταθέτει τις τελευταίες συλλογές του, Δευτερόλεπτα και Σφυρίγματα πλοίων. Το αφιέρωμα του Μουσείου επιχειρεί να επισημάνει ένα επιλεκτικό, πλην όμως ενδεικτικό, στοιχείο του ποιητικού του στοχασμού (χειρόγραφα, κυρίως ρήσεις ή αποσπάσματα πολύστιχων ποιημάτων), εστιάζοντας το ενδιαφέρον και στην εικαστική δημιουργία του ποιητή.
Η πέτρα, το βότσαλο, το χαλίκι ήταν τα υλικά της ζωγραφικής του Γιάννη Ρίτσου, ήταν «η άφθονη πρώτη ύλη που πάνω της μπορούσες μ` ένα μαρκαδόρο ή με λίγη σινική μελάνη να εγγράψεις ή να υπογραμμίσεις αυτό που η ίδια η πέτρα υπαγόρευε...». Το ενδιαφέρον του αυτό για τη ζωγραφική εκδηλώθηκε σε ώρες απομόνωσης, ίσως από τη «... γενική ανάγκη της έκφρασης που αντιμάχεται τη φθορά και τη μοναξιά...».

Το αφιέρωμα στον Γιάννη Ρίτσο συνοδεύεται, επίσης, από φωτογραφίες από τα νεανικά του χρόνια, τα χρόνια της περισυλλογής και της απομόνωσης, τα χρόνια της αναγνώρισης.

Όλα τα εκθέματα του αφιερώματος προέρχονται από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη, το οποίο με προθυμία ανταποκρίθηκε στον δανεισμό τους.

Ο Μιχάλης Γκανάς διαβάζει ένα απόσπασμα από τη Ρωμιοσύνη
κι ένα ποίημα από τα Σφυρίγματα πλοίων


(από το CD "Σύγχρονοι έλληνες ποιητές διαβάζουν ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου" που κυκλοφόρησε με το περιοδικό Το Δέντρο αρ. τ. 169-170)

ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ

Αποχαιρετιστήρια χρώματα των δειλινών. Καιρός να ετοιμάσεις
τις τρεις βαλίτσες – τα βιβλία, τα χαρτιά τα πουκάμισα–
και μην ξεχάσεις εκείνο το ρόδινο φόρεμα που τόσο σού πήγαινε
παρ` ότι το χειμώνα δε θα το φορέσεις. Εγώ,
τις λίγες μέρες που μας μένουν ακόμη, θα ξανακοιτάξω
τους στίχους που έγραψα Ιούλιο κι Αύγουστο
αν και φοβάμαι πως τίποτα δεν πρόσθεσα, μάλλον
πως έχω αφαιρέσει πολλά, καθώς ανάμεσά τους διαφαίνεται
η σκοτεινή υποψία πως αυτό το καλοκαίρι
με τα τζιτζίκια του, τα δέντρα του, τη θάλασσά του,
με τα σφυρίγματα των πλοίων του στα ένδοξα λιογέρματα,
με τις βαρκάδες του στο φεγγαρόφωτο κάτω απ’ τα μπαλκονάκια
και με την υποκριτική ευσπλαχνία του, θα `ναι το τελευταίο.

Το ποίημα αυτό είναι "κατά πάσα πιθανότητα, το τελευταίο ποίημα που έγραψε. ...ανήκει στη συλλογή "Σφυρίγματα πλοίων", που έχει βρεθεί μόνο σε πρώτη γραφή και περιλαμβάνεται στον τόμο "Αργά πολύ αργά μέσα στη νύχτα", εκδόσεις "Κέδρος", σ. 233", γράφει η Αγγελική Κώττη στο βιβλίο της "Γιάννης Ρίτσος. Ένα σχεδίασμα βιογραφίας", σελ. 209.

Υ.Γ. Η κ. Αγγελική Κώττη γράφει στα σχόλια: "Το τελευταίο καλοκαίρι είναι όντως το τελευταίο ποίημα που έγραψε. Τώρα που είδα τα χειρόγραφα, μπορώ να το επιβεβαιώσω". Την ευχαριστώ πολύ για την επίσκεψη και την επιβεβαίωση.

Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2009

Μια ταινία για την Ποίηση

«Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσσόα
συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη»

"Μυθοπλαστικό ντοκιμαντέρ" σε σενάριο και σκηνοθεσία του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου. Η ταινία είχε προβληθεί στο 49ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το Νοέμβριο του 2008, και απέσπασε το 1ο Κρατικό Κινηματογραφικό Βραβείο Ποιότητας ταινίας Τεκμηρίωσης μεγάλου μήκους έτους 2008, καθώς και το βραβείο της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου.
Το DVD της ταινίας κυκλοφορεί πλέον και στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Μεταίχμιο.

Σύμφωνα με το σενάριο, στις 21 Οκτωβρίου του 1929 το υπερωκεάνιο Saturnia ξεκινά από Τεργέστη το ταξίδι του προς την Αμερική μαζεύοντας μετανάστες από τα λιμάνια της Μεσογείου. Ένας νεαρός Έλληνας που επιβιβάζεται στην Πάτρα θα γίνει μάρτυρας μιας απρόσμενης συνάντησης: μια νύχτα, σ` αυτό το πλοίο που κουβαλά τα όνειρα του Νέου Κόσμου, θα λάβει χώρα η εξίσου ονειρική αλλά και πραγματική συνάντηση δύο μεγάλων ποιητών του αιώνα που πέρασε, του Φερνάντο Πεσσόα και του Κωνσταντίνου Καβάφη.(περισσότερα στο ηλεκτρονικό περιοδικό e-poema, αρ. τ. 8 απ` όπου προέρχονται και τα αποσπάσματα της ταινίας).


Ο Πεσσόα γεννήθηκε στη Λισαβόνα το 1888 και ο Καβάφης στην Αλεξάνδρεια το 1863.

"Πόλεις που έγιναν σύμβολα και απέκτησαν διαστάσεις μύθου ακριβώς λόγω της γέννησής τους. Όπως συνέβη και στο Δουβλίνο με τον Τζόις ή στην Πράγα με τον Κάφκα. Μετρίου αναστήματος, μικρόσωμοι. Καλοντυμένοι και οι δύο. Με αυστηρό προσωπικό γούστο. Κοστούμι και γραβάτα. Καπέλο. Διοπτροφόροι αμφότεροι. Στρογγυλός σκελετός, κοκάλινος, μυωπία. Τζέντλεμεν. Με τα χαρακτηριστικά του δανδή. Έμοιαζαν περισσότερο με καθηγητές παρά με ποιητές. Κάπνιζαν κι έπιναν πολύ. Τους απάλυνε κάπως την εικόνα της πραγματικότητας. ". (Πάντα στην πόλη αυτή θα φτάνεις).

Εννοείται πως οι δυο τους δεν συναντήθηκαν ποτέ, όπως και ουδέποτε έμαθε ο ένας για την ύπαρξη του άλλου. Πρόκειται για μια μυθοπλαστική συνάντηση που επινοήθηκε από τον σκηνοθέτη "για να αναδείξει καλύτερα τα άπειρα σημεία όπου η ζωή και το ποιητικό τους έργο διασταυρώνονται" . Όλα αυτά τα στοιχεία περνούν μέσα από την αφήγηση ενός φανταστικού προσώπου, του Βασίλη Καπόπουλου, όπως υποτίθεται του τα διηγήθηκαν εκείνη τη νύχτα πάνω στο υπερωκεάνιο Saturnia που ταξιδεύει για τον Νέο Κόσμο.



Είπες· «Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα.
Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.
Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή·
κ’ είν’ η καρδιά μου — σαν νεκρός — θαμένη.
Ο νους μου ως πότε μες στον μαρασμόν αυτόν θα μένει.
Όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω
ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ,
που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα.»

Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες.
Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς
τους ίδιους. Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς·
και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις.
Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις. Για τα αλλού — μη ελπίζεις—
δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό.
Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ
στην κώχη τούτη την μικρή, σ’ όλην την γη την χάλασε

Το χρονικό της αναδάσωσης


Νάνος Βαλαωρίτης

Το χρονικό της αναδάσωσης

Η αναδάσωση συνεχίζεται
Με γοργό ρυθμό φτάνει
Απρόοπτα σε παροξυσμό
Δέντρα πετάγονται παντού

Τρυπάνε του σπιτιού την οροφή
Και συνεχίζουν την ανοδική
Πορεία τους προς τον ουρανό
Ώσπου να φτάσουνε στην πύλη

Της παντοδυναμίας - εκεί
Σταματάνε για να καθορίσουν
Τι θα πούνε το καθένα
Στον Κύριο των Μεγάλων

Αρχαγγελικών Δυνάμεων
Που τα ηνία της γης κρατούσε
Στα δάχτυλά του ανάμεσα
Γεμάτα αχάτες κι αμεθύστους

Επίμετρο

Δεν ξέρουμε τι είπανε στον Κύριο
Τα δέντρα αυτά - τα λόγια τους
Τα πήρε και τα εισέπνευσε
Κι έβγαλε ένα Αχ τι ωραία

Πώς μ' οξειδώνει τ' οξυγόνο σας
Και μου αναζωογονεί το μένος
Να σφάξω και να καταστρέψω
Να κάψω και να εξολοθρέψω

(Αθήνα 19-20 Οκτ. 2005)

(δημοσιεύθηκε στο ηλεκτρονικό περιοδικό e-poema, αρ. τ. 6)

Τρίτη 8 Σεπτεμβρίου 2009

ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ: νέα ιστοσελίδα του ΕΚΕΒΙ

Από τις αρχές Ιουλίου «ανέβηκε» στον αέρα η νέα, ανανεωμένη ιστοσελίδα της ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ.
Η ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ είναι μια "πλήρης και έγκυρη βιβλιογραφική βάση δεδομένων για τον εντοπισμό όλων των βιβλίων που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα (και όσων είναι υπό έκδοση)". Μια υπηρεσία του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου, που προσφέρεται δωρεάν στους επαγγελματίες και τους φίλους του βιβλίου.

Περισσότερα από 37 on-line βιβλιοπωλεία λειτουργούν ήδη με βάση τη ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ.

Η Βιβλιονέτ περιλαμβάνει πληροφορίες για:

- 144.000 τίτλους βιβλίων που εκδόθηκαν στη χώρα μας, με:

- 82.000 δημιουργούς (συγγραφείς, μεταφραστές, επιμελητές, επιμελητές σειράς, εικονογράφους, φωτογράφους, ζωγράφους, κ.ά.)

Σε κάθε (σχεδόν) τίτλο υπάρχει και παραπομπή σε κριτικές-παρουσιάσεις που αποδελτιώνονται μέσα από εφημερίδες, περιοδικά, επιθεωρήσεις. Οι κριτικές-παρουσιάσεις των βιβλίων καλύπτουν το χρονικό διάστημα από τις αρχές του 2008 μέχρι και σήμερα.

http://www.biblionet.gr/

Ας ελπίσουμε ότι η νέα ιστοσελίδα στην υπηρεσία του βιβλίου θα προσελκύσει ανθρώπους να επισκέπτονται συχνότερα τα βιβλιοπωλεία. Προσωπικά, τη βρήκα πολύ-πολύ χρήσιμη!

Παρασκευή 4 Σεπτεμβρίου 2009

Δεύτερο Διεθνές Συμπόσιο για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας

Το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ο Δήμος Πρέβεζας και το Ίδρυμα Ακτία Νικόπολις συνδιοργανώνουν το Δεύτερο Διεθνές Συμπόσιο για την Ιστορία και τον Πολιτισμό της Πρέβεζας, που θα πραγματοποιηθεί στην Πρέβεζα, από 16 έως 20 Σεπτεμβρίου 2009, με σκοπό την παρουσίαση δεδομένων που έχουν προκύψει από την επιστημονική έρευνα για την ιστορία και τον πολιτισμό της Πρέβεζας, από την ύστερη βυζαντινή περίοδο έως τα μέσα του 20ού αιώνα (ιστορικά στοιχεία, λαϊκός πολιτισμός, αρχαιολογία, κοινωνία, οικονομία, ανθρωπογεωγραφία, αρχιτεκτονικό περιβάλλον, καλλιτεχνική δημιουργία, πηγές και αρχεία). Στο Συμπόσιο θα παρουσιαστούν ανακοινώσεις από διακεκριμένους Έλληνες και Ξένους εισηγητές.
Πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής είναι η κ. Μαρίνα Βρέλλη-Ζάχου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Τμήματος Ιστορίας - Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Το πρόγραμμα του Συμποσίου μπορείτε να το δείτε εδώ.