Η Κόμη της Βερενίκης

Η μαγεία του νυχτερινού ουρανού ποτέ δεν έπαψε να γοητεύει τους κατοίκους της γης. Για να εξηγήσουν την ύπαρξη των ουράνιων σωμάτων, οι άνθρωποι δημιούργησαν κάθε λογής μύθους - θρύλους και παραδόσεις για έρωτες και μίση, για ανδραγαθήματα και μικροψυχίες.
Ο Καβάφης στο ποίημά του "Καισαρίων" κάνει αναφορά στις Βερενίκες.

όλες η Βερενίκες κ` η Κλεοπάτρες θαυμαστές

Ποια ήταν, όμως, η Βερενίκη; Η Βερενίκη ήταν βασίλισσα, σύζυγος του Πτολεμαίου Γ΄ του Ευεργέτη, ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο της Αιγύπτου το 246 π.Χ. και ήταν ακόμη νεόνυμφη όταν, ένα χρόνο μετά, εκείνος έφυγε για να πολεμήσει κατά της Συρίας. Πέφτοντας σε κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της απουσίας του, υποσχέθηκε στη θεά Αφροδίτη ότι, αν ο βασιλιάς επέστρεφε σώος θα της αφιέρωνε την πλεξίδα της. Η Βερενίκη σύντομα πραγματοποίησε την υπόσχεσή της, αλλά μετά συνέβη το κακό: η πλεξίδα εξαφανίστηκε από το ναό. Το παλάτι επιστράτευσε τα μέσα των αλεξανδρινών τεχνών και επιστημών και ευτυχώς ο Κόνων, ο αστρονόμος της Αυλής, ανακάλυψε γρήγορα τα μαλλιά στον ουρανό, ως αστερισμό αμυδρών άστρων ανάμεσα στον Αρκτούρο και τον Λέοντα. Ο Καλλίμαχος, ο ποιητής των ανακτόρων, συνέθεσε αμέσως ελεγεία στην οποία ο κλεμμένος βόστρυχος, μολονότι εκτιμούσε την ουράνια τιμή, δηλώνει ότι θα προτιμούσε να μείνει στο κεφάλι της Βερενίκης για να απολαμβάνει:

το μύρο στα μαλλιά μιας παντρεμένης δέσποινας

Ψάχνοντας λοιπόν στην ψηφιακή συλλογή "Κοσμόπολις" βρήκα αυτό το ποίημα του Καλλίμαχου "που είναι τα νοσταλγικά λόγια της πλεξίδας από τον ουρανό", στο περιοδικό "Νέα Ζωή", στο τεύχος Μάρτη-Απρίλη 1927. Είναι καταπληκτικό να έχεις στη διάθεση σου αρχειακό υλικό τόσο παλιό!

Στο φως του Λιονταριού και της Παρθένας,

που λάμπουν πλάι στην Καλλιστώ την κόρη,

είμαι κι εγώ και προς τη δύση γέρνω

σαν οδηγός του αργόσυρτου Βοώτη

που χάνεται στερνός στα ωκεάνια βάθη.

Οι θεοί τη νύχτα με πατούν, με κρύβουν,

μα σαν χαράζει στην Τηθύα γυρίζω.

Τόσο ο μύθος όσο και οι Τέχνες έχουν από τα πολύ παλιά χρόνια εξιδανικεύσει τα μαλλιά, που θεωρούνται ένα από τα πιο αισθησιακά μέρη του ανθρώπινου σώματος. Το παραπάνω έργο "Η ΠΛΕΞΟΥΔΑ" είναι του Renoir.