Federico Garcia Lorka: Ο ποιητής του "έρωτα του θανάτου"

Κόρδοβα

Αλαργινή κι ολομόναχη.
Φοραδοπούλα μαύρη, μεγάλο φεγγάρι
κι ελιές στο δισάκι μου.
Αν και ξέρω τους δρόμους
όμως ποτέ δεν θα φθάσω στην Κόρδοβα.
Μέσα στον κάμπο, μέσα στον άνεμο,
φοραδοπούλα μαύρη, μεγάλο φεγγάρι.
Ο Χάρος με αγναντεύει
από τους πύργους της Κόρδοβας.
Άχ, τι ατέλειωτος δρόμος!
Αχ, δυνατή μου φοραδοπούλα!
Αχ και ο χάρος με απαντέχει
πριχού να φτάσω στην Κόρδοβα!
Κόρδοβα
Αλαργινή κι ολομόναχη.

Τραγούδι του καβαλάρη
(Cancion de jinete)

Η μετάφραση είναι του Νίκου Καζαντζάκη. Από το βιβλίο του Τάσου Λιγνάδη "Ο Λόρκα και οι ρίζες", εκδ. Δίφρος, 1964.

πηγή εικόνας

Ο Ισπανός ποιητής Federico Garcia Lorka γεννήθηκε σαν σήμερα, στις 5 Ιουνίου 1899, στο μικρό χωριό της Ανδαλουσίας Φουέντε Βακέρος, μια επαρχία της Γρανάδας.

"Όσο η ποίηση λιγοστεύει, όσο η έλλειψή της ξεραίνει τα τελευταία φύλλα που βλάσταιναν ακόμα μέσα μας, τόσο η νοσταλγία για τον ποιητή μεγαλώνει. 

Kι ας μην το ομολογούμε. Aς μην το ξέρουμε καν.

Aυτή ακριβώς η νοσταλγία φουντώνει όλο και πιο δυνατά καθώς, βήμα προς βήμα, όλο και πιο θαμπωμένοι και με την ανάσα δύσκολη από τη συγκίνηση, ανακαλύπτουμε την άδολη και περήφανη ποίηση που ανασταίνεται μπρος στα μάτια μας μέσα από κάθε πρόταση του "Nτουέντε".

Ολυμπία Καράγιωργα, 1966 

(Απόσπασμα από τον πρόλογο του "Ντουέντε" του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, σε μετάφραση Ολυμπίας Καράγιωργα, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1998)

"Ποίηση είναι κάτι που κυκλοφορεί στους δρόμους, που κινείται μόνο του, που ζει δίπλα μας. Κάθε πράγμα έχει το μυστικό του και η ποίηση είναι το μυστήριο που συνέχει όλα τα πράγματα. Είναι η μόνη πραγματική "ύπαρξη" και μου... "πάει".

Αυτά είχε πει ο Λόρκα σε μια συνέντευξή του ένα χρόνο πριν από τον τραγικό θάνατό του, το 1936. (Από το βιβλίο του Τάσου Λιγνάδη "Ο Λόρκα και οι ρίζες", εκδ. Δίφρος, 1964, σελ. 77). 

Ο βιογράφος του Λόρκα Ίαν Γκίμπσον στο βιβλίο του "Φεδερίκο Γαρθία Λόρκα", εκδ. Μικρή Άρκτος 1998, αναφέρει, ως ένα από τα συγκινητικότερα ίσως ποιήματα του Λόρκα,  τη "Συνάντηση". Ένα ποίημα με διαλογική μορφή, στο οποίο το "Εγώ" συνομιλεί με τη γυναίκα που θα μπορούσε να είναι σύντροφός του.

Συνάντηση (Encuentro)

Λουλούδι του ήλιου.

Λουλούδι του ποταμού.

      ΕΓΩ

Εσύ ήσουν; Το στήθος σου

λάμπει και δε σε είδα.

      ΕΚΕΙΝΗ

Πόσες φορές σ` ακούμπησαν

οι κορδέλες του φουστανιού μου!

      ΕΓΩ

Δίχως ν` ανοίξεις, στο λαιμό σου ακούω

των παιδιών μου τις λευκές φωνές.

      ΕΚΕΙΝΗ

Τα παιδιά σου στα μάτια μου γλιστρούν

σαν κίτρινα διαμάντια.

      ΕΓΩ

Εσύ ήσουν; Πού τράβηξες

τούτες τις ατέλειωτες πλεξούδες αγαπημένη μου;

      ΕΚΕΙΝΗ

Στο φεγγάρι -γελάς;-

γύρω απ` το νάρκισσο λοιπόν.

      ΕΓΩ

Στην καρδιά μου αδιάκοπα σαλεύουν,

σαν ερπετό, φιλιά περασμένα.

      ΕΚΕΙΝΗ

Οι στιγμές οι ανοιχτές

ρίζωσαν για τα καλά στους στεναγμούς μου.

      ΕΓΩ

Με το ίδιο αεράκι τυλιγμένοι,

πρόσωπο με πρόσωπο, δε γνωριστήκαμε!

      ΕΚΕΙΝΗ

Τα φυλλώματα  σκοτεινιάζουν, βιάσου,

κανείς μας δεν έχει γεννηθεί ακόμη!

Λουλούδι του ήλιου.

Λουλούδι του ποταμού.

(Από τις "Σουίτες", που γράφτηκαν μεταξύ 1920-1923)