ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ "Της πατρίδας μου πάλι ομοιώθηκα"

"Της πατρίδας μου πάλι ομοιώθηκα" 

Η ταινία "Της πατρίδας μου πάλι ομοιώθηκα" αποτελεί την πρώτη κινηματογραφική παρουσίαση του βραβευμένου με το Νόμπελ Λογοτεχνίας ποιητή Οδυσσέα Ελύτη.

Προβλήθηκε από την ΕΡΤ και τη Σουηδική τηλεόραση, την ημέρα της απονομής στη Στοκχόλμη του βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979.

Για πρώτη φορά ο Ελύτης μίλησε στην τηλεόραση για τη ζωή και το έργο του και αποκάλυψε πως προήλθε το λογοτεχνικό ψευδώνυμο Ελύτης (το όνομά του ήταν Αλεπουδέλης).

• Ελ-, "οι λέξεις που άρχιζαν από ελ (Ελλάδα, ελπίδα, Ελένη, ελευθερία), πάντοτε μου ασκούσαν μια μαγεία..."
• -υ-, "για μένα το γράμμα υ είναι το πιο ελληνικό γράμμα..."
• -της, "χρειαζόμουν μια κατάληξη που να είναι και λίγο αρχαιοπρεπής..."

Ο ποιητής εξηγεί την οικειότητα του με τη θάλασσα,

"η καταγωγή μου είναι από τη Λέσβο, γεννήθηκα στην Κρήτη και προπαντός πέρασα τα καλοκαίρια των παιδικών μου χρόνων στις Σπέτσες, έχω την εντύπωση πως σ` όλη μου τη ζωή όταν άνοιγα ένα παράθυρο έβλεπα τη θάλασσα...η μοναδικότητα της φυσιογνωμίας της Ελλάδας είναι θαλασσινή, είναι το σύμπλεγμα στεριάς και θάλασσας...",

μιλά:

• για τα παιδικά του χρόνια, τη φοιτητική του ζωή, το ελληνικό τοπίο, τις επιρροές που δέχθηκε από τον υπερρεαλισμό,
  

• για τη διαφάνεια μέσα στη ποίηση του "που είναι άμεσος συνέπεια του φωτός όπως παρουσιάζεται στην Ελλάδα και του μυστηρίου της ζωής που δεν είναι απλώς μία σκηνοθεσία, όπως μας παρουσιάζεται πολλές φορές στη δυτική αντίληψη, αλλά είναι αυτό που μένει μυστήριο και μέσα στο απόλυτο φως".

Ιδιαίτερες αναφορές κάνει ο Ελύτης στους ποιητές της γενιάς του ’30 και ειδικότερα στη βοήθεια που δέχθηκε από τον Εμπειρίκο ("αντιπροσώπευε την τρέλα") και τον Σεφέρη ("αντιπροσώπευε τη σωφροσύνη").

Δίνει μια πλήρη ερμηνεία του όρου της ελληνικότητας λέγοντας ότι για `κείνον είναι "ένας τρόπος να βλέπεις τα πράγματα". Εκφράζει τις ανησυχίες του για τον κίνδυνο που διατρέχει η ελληνική παράδοση στις μέρες μας. Ακόμα μιλά για τη λυρική ποίηση, τον Αρχίλοχο, τον Αλκαίο και περισσότερο για τη Σαπφώ που την χαρακτηρίζει φαινόμενο.

Φολέγανδρος

Αναλύει τις σύγχρονες ελληνικές ποιητικές παραδόσεις, μιλά για τη συμβολή του Σολωμού και του Κάλβου στην ανάπτυξη της ποίησης, εξηγεί τους λόγους που κέντρισαν το ενδιαφέρον του για να ασχοληθεί με το έργο του Παπαδιαμάντη και την επιδίωξη του "να συνδυάσει την φυσιοκρατική παράδοση που είχε από τους Αιολείς με την έννοια της αγιότητας που έχει η Ορθοδοξία".

Τέλος, αφηγείται πώς εμπνεύστηκε και συνέθεσε το κορυφαίο έργο του "Άξιον Εστί" και μιλά για τη συνεργασία του με τον Μίκη Θεοδωράκη και τη μελοποίηση του ποιητικού έργου.

"Η ταινία γυρίστηκε στο σπίτι του ποιητή στην Αθήνα και σε χώρους που έζησε και κρατά ζωντανούς στη μνήμη του. Υπάρχουν ακόμα κινηματογραφικές αναφορές στο χώρο του Αιγαίου που τόσο καθοριστικό ρόλο έπαιξε στη διαμόρφωση της ποιητικής του Ελύτη. Στην ταινία μιλούν επίσης, ο Κίμων Φραίερ μεταφραστής του ποιητικού του έργου και ο κριτικός Ευγένιος Αρανίτσης".

Παραγωγός: ΣΓΟΥΡΑΚΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Σκηνοθέτης: Καριπίδης Γιώργος

Πηγές: Αρχείο Κρήτης, ΕΡΤ Ψηφιακό αρχείο, ΠΕΡΙΓΡΑΦΗΣ.

Οδυσσέας Ελύτης (2 Νοεμβρίου 1911 - 18 Μαρτίου 1996)
13 χρόνια από το θάνατό του