Μα ήταν αγέρας κι έφυγε κορυδαλλὸς κι εχάθη
Ήταν του Μάη το πρόσωπο του φεγγαριού η ασπράδα
Ένα περπάτημα ελαφρὺ σα σκίρτημα του κάμπου
Ένα φιλί της θάλασσας της αφροστολισμένης.
Ήταν του Μάη το πρόσωπο του φεγγαριού η ασπράδα
Ένα περπάτημα ελαφρὺ σα σκίρτημα του κάμπου
Ένα φιλί της θάλασσας της αφροστολισμένης.
Ν. Γκάτσου, "Αμοργός"
Σαν σήμερα, έφυγε από τη ζωή στα 81 του χρόνια ο ποιητής της Αμοργού, στιχουργός και μεταφραστής Νίκος Γκάτσος.
 |
| σχέδιο του Ν. Χατζηκυριάκου Γκίκα για την Αμοργό |
Το 1943, μέσα στην Κατοχή, δημοσιεύτηκε η μοναδική ποιητική σύνθεση του Γκάτσου Αμοργός, ένα "μνημειώδες έργο νεοελληνικού ποιητικού λόγου", όπως τη χαρακτήρισε ο Μάνος Χατζιδάκις, "ένα βιβλίο των 20 σελίδων, που όμως μπόρεσε να το κάνει να περιέχει μια συγκλονιστική ποιητική γραφή της νεοελληνικής μας Ιστορίας, μοναδική σε δραματικό λυρισμό και βαθιά προσήλωση στη ζωντανή παράδοση του τόπου μας" (Μ. Χατζιδάκις, Ο καθρέφτης και το μαχαίρι, 2013 (σελ. 150).
Ο Τάσος Λιγνάδης στη μελέτη του Διπλή επίσκεψη σε μια ηλικία και σ` έναν ποιητή (Ν. Γκάτσος), 1983 (σελ. 91-92), αναφέρει: "Ο τίτλος είναι αιγαιοπελαγίτικος. Δηλώνει μεταφορικά την ιθαγένεια ενός τοπίου, το οποίο κινηματογραφεί σε μια εκδοχή ονείρου η πλανητική ματιά του Ποιητή. Είναι ευνόητο φαντάζομαι ότι δεν πρέπει να ζητούμε γεωγραφία στην Αμοργό. [Η λέξη από το ρήμα αμέργω, σημαίνει εκείνο που στραγγίζει, που συνθλίβει, που αποστάζει]. Στο ποίημα αυτό η θάλασσα, τα δέντρα, τα βουνά, ο ουρανός, δεν είναι αντίτυπα γεωγραφικά ενός χώρου. Είναι στραγγιγμένα, αποσταγμένα τοπία ψυχής. Και η Αμοργός δεν είναι νησί. Είναι μια κατάσταση του πνεύματος".
"Έτσι, αυτό το φαινομενικά φυσιοκρατικό ποίημα επαληθεύει τη θέση του Paul Eluard ότι 'τα φαινόμενα της φύσης είναι φαινόμενα του πνεύματος συνάμα'. Εκείνο που είναι πραγματικό στην Αμοργό είναι μόνο η ποίηση. Και κατά τον μυστικό λόγο του Novalis 'η Ποίηση είναι το απολύτως πραγματικό'".
Ο συνθέτης Νίκος Ξυδάκης διαβάζει αποσπάσματα από την Αμοργό. Ηχογράφηση από τη ραδιοφωνική εκπομπή του τρίτου προγραμματος "Εβδομάδες Ελλήνων Ποιητών", με τον Κώστα Φασουλά.
Ο Τάσος Λιγνάδης στη μελέτη του Διπλή επίσκεψη σε μια ηλικία και σ` έναν ποιητή (Ν. Γκάτσος), 1983 (σελ. 91-92), αναφέρει: "Ο τίτλος είναι αιγαιοπελαγίτικος. Δηλώνει μεταφορικά την ιθαγένεια ενός τοπίου, το οποίο κινηματογραφεί σε μια εκδοχή ονείρου η πλανητική ματιά του Ποιητή. Είναι ευνόητο φαντάζομαι ότι δεν πρέπει να ζητούμε γεωγραφία στην Αμοργό. [Η λέξη από το ρήμα αμέργω, σημαίνει εκείνο που στραγγίζει, που συνθλίβει, που αποστάζει]. Στο ποίημα αυτό η θάλασσα, τα δέντρα, τα βουνά, ο ουρανός, δεν είναι αντίτυπα γεωγραφικά ενός χώρου. Είναι στραγγιγμένα, αποσταγμένα τοπία ψυχής. Και η Αμοργός δεν είναι νησί. Είναι μια κατάσταση του πνεύματος".
"Έτσι, αυτό το φαινομενικά φυσιοκρατικό ποίημα επαληθεύει τη θέση του Paul Eluard ότι 'τα φαινόμενα της φύσης είναι φαινόμενα του πνεύματος συνάμα'. Εκείνο που είναι πραγματικό στην Αμοργό είναι μόνο η ποίηση. Και κατά τον μυστικό λόγο του Novalis 'η Ποίηση είναι το απολύτως πραγματικό'".
Ο συνθέτης Νίκος Ξυδάκης διαβάζει αποσπάσματα από την Αμοργό. Ηχογράφηση από τη ραδιοφωνική εκπομπή του τρίτου προγραμματος "Εβδομάδες Ελλήνων Ποιητών", με τον Κώστα Φασουλά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου