το ιστολόγιο της Στάμου Ευαγγελίας, φιλολόγου, επιμορφώτριας ΤΠΕ
Photo Album: Άγγελου Καλογερίδη

Πέμπτη 8 Νοεμβρίου 2012

«Μύρτις: Πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν» Περιοδική Έκθεση στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων



Την Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2012, ώρα 19.00 εγκαινιάζεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων η περιοδική έκθεση 
«Μύρτις: Πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν»
 
Πρόκειται για την παρουσίαση ενός σημαντικού διεπιστημονικού επιτεύγματος. Κεντρικό έκθεμα είναι το αναπλασμένο  πρόσωπο της ανώνυμης 11χρονης Αθηναίας, που υπήρξε και αυτή, όπως και ο Περικλής, ένα από τα δεκάδες χιλιάδες θύματα του τυφοειδούς πυρετού του 430 π.Χ. H έκθεση πραγματοποιείται με την ευγενική προσφορά του ορθοδοντικού, επίκουρου καθηγητή Μανώλη Παπαγρηγοράκη, ύστερα από γόνιμη συνεργασία με το Μουσείο...

Το 1994-1995, στη διάρκεια των εργασιών της εταιρείας Αττικό Μετρό για την κατασκευή του νέου υπόγειου σιδηρόδρομου της Αθήνας, βρέθηκε στην περιοχή του Κεραμεικού η συνέχεια του σημαντικότερου νεκροταφείου της αρχαίας Αθήνας. Η αρχαιολογική αυτή ανασκαφή έφερε στο φως, ανάμεσα σε άλλα, έναν ομαδικό τάφο, ο οποίος τοποθετήθηκε χρονικά στην εποχή του Λοιμού των Αθηνών του 430-426 π.Χ., και ο οποίος περιείχε σκελετικό υλικό από την ταφή περίπου 150 ανθρώπων, ενήλικων και παιδιών. Μεταξύ αυτών υπήρχε και το κρανίο ενός παιδιού, το οποίο διατηρούσε την κάτω γνάθο του, ενώ, κάτι ακόμα πιο σπάνιο, συνυπήρχε η μόνιμη οδοντοφυΐα με μέρος της νεογιλής. Πρώτα προσδιορίστηκε η ηλικία και το φύλο του ατόμου στο οποίο ανήκε το κρανίο, πράγμα που σε μικρή ηλικία είναι αρκετά δύσκολο.  Επρόκειτο για ένα κορίτσι 11 περίπου ετών, στο οποίο η ερευνητική ομάδα έδωσε το όνομα «Μύρτις». Στη συνέχεια, γεννήθηκε η ιδέα της ανάπλασης ενός παιδικού κεφαλιού της εποχής του Περικλή και η παρουσίασή του σε  σχετική έκθεση. 

Η ανάπλαση του προσώπου δεν ήταν κάτι καινούργιο, γιατί ήδη στην Ελλάδα είχε γίνει η ανάπλαση του προσώπου του Φιλίππου του Β' από ελάχιστα σκελετικά δομικά στοιχεία του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος που είχε στη διάθεσή της η τότε ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου του Manchester. Αντίθετα, στη Μύρτιδα υπήρχαν όλα τα ανατομικά σκελετικά στοιχεία του κρανιοπροσωπικού συμπλέγματος, δηλαδή ένα ατόφιο κρανίο, στοιχείο σημαντικό για την αξιοπιστία του τελικού αποτελέσματος.

Η Μύρτις πέθανε από τυφοειδή πυρετό στον Λοιμό της Αθήνας τον 5ο Αιώνα π.Χ. Στην έκφραση του προσώπου της δεν έχει αποδοθεί ο πόνος που ίσως έζησε πριν πεθάνει, η ασίγαστη δίψα που οδηγούσε τους ανθρώπους που νοσούσαν να συνωστίζονται στις πηγές και στα πηγάδια της πόλης, η αγωνία του επερχόμενου θανάτου και η φρίκη από αυτό που έβλεπε γύρω της – τους γονείς, τα αδέλφια και τις φίλες της να πεθαίνουν ο ένας μετά τον άλλο από την τρομερή επιδημία. Προτιμήθηκε ένα ελαφρύ μειδίαμα που προσδίδει την αίσθηση της εσωτερικής γαλήνης.

Έριξες ένα βλέμμα στη σύντομη ζωή σου
κι έφυγες
χωρίς να μας μιλήσεις ποτέ
Είπες πολλά με τη σιωπή της απουσίας σου
Ατενίζεις από τότε την αιωνιότητα
με βδελυγμία και πικρό μειδίαμα
για τη ματαιότητά της,
όπως της αρμόζει
Χάρισες τις πολύτιμες στιγμές σου
στην ανεμόσκονη του σύμπαντος
Κι ήρθες ξανά να μας θυμίσεις
τη δική μας προσωρινότητα
Έπραξες άριστα μικρή, παρθένα κόρη
Κι εμείς που συνεχίζουμε τάχα
Τι καταφέρνουμε;
Αναμονή δίχως εκπλήρωση.
Άγνωστη θα’ ναι η μορφή μας
κι ας έχουμε περάσει όλοι από εδώ.

Δρ Πολυξένη Αδάμ - Βελένη
Διευθύντρια Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης


2 σχόλια:

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Είχα δει την έκθεση στο αρχαιολογικό μουσείο τής Αθήνας. Τη συστήνω ανεπιφύλακτα, μην τη χάσετε! Μέσα σε λίγα τετραγωνικά, καταφέρνει να μεταδώσει γνώσεις - τόσο για την εποχή όσο και για τις σύγχρονες μεθόδους τής αρχαιολογίας - αλλά και συγκίνηση ακόμα. Η όλη προσέγγιση χρήσιμη και από παιδαγωγική σκοπιά.

Πολλά φιλιά, Λίτσα, καλή συνέχεια.

Ε. Στάμου είπε...

Σ` ευχαριστώ Διονύση για την ενημέρωση. Θα πάμε κι εμείς αφού την έχουμε στα Γιάννενα.

Καλά είναι που περνάς.
Πολλά φιλιά.