Μια απολαυστική βραδιά μάς πρόσφερε χθες το βράδυ η Ομάδα Τέχνης "Το Ανατολικό της Δωδώνης, Α.ΔΩ." παρουσιάζοντας το θεατρικό δρώμενο «Άνθρωποι προς φυγήν: η Άκρα Ταπείνωση», στην αίθουσα Λόγου και Τέχνης «Δημήτρης Χατζής» του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.
Σμύρνη 2/15 Μαΐου 1919. Ενθουσιώδης υποδοχή των ελληνικών δυνάμεων κατοχής στη Σμύρνη από τους έλληνες της πόλης. Πηγή |
Το καλωσόρισμα και η ανακοίνωση του θέματος έγινε από την εξαιρετική συνάδελφο κ. Αμαλία Παπακώστα που πολύ θα ήθελα να έχω τη φωνή της. Η Αμαλία, με μοναδικό τρόπο που καθήλωσε το ακροατήριο, απήγγειλε:
Αντί προλόγου
Αντί προλόγου
Απόσπασμα από το ποίημα του Οδ. Ελύτη "Ως Ενδυμίων"
(από τη συλλογή "Δυτικά της λύπης")
Αχ Θάλασσα πάνω που ξυπνάς πως ξανακαινουργιώνονται όλα!
Μικροί πως χαϊδευτήκαμε και παίξαμε πεντόβολο τα γονικά μας!
Για δες τι σηκωμό σηκώνει μες στ` ατάραχα ο Σιρόκος ο ύπνιος·
και πως στα δύο τα χωρίζει!
Από τη μια μεριά ξυπνώ και κλαίω για τα που μου επάρθηκαν
αθύρματα
Και από την άλλη κοιμούμαι
Τη στιγμή που ο Ελευθέριος φεύγει και η Ιωνία χάνεται
Απόσπασμα από τη ραψωδία μ της Οδύσσειας σε μετάφραση
"Τον ήλιον κρύψαντα": ύμνος από την Ορθόδοξη Υμνολογία
Τὸν ἥλιον κρύψαντα τὰς ἰδίας ἀκτίνας,
καὶ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ διαρραγέν, τῷ τοῦ Σωτῆρος θανάτῳ,
ὁ Ἰωσὴφ θεασάμενος, προσῆλθε τῷ Πιλάτῳ καὶ καθικετεύει λέγων·
δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, τὸν ἐκ βρέφους ὡς ξένον ξενωθέντα ἐν κόσμῳ·
δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὃν ὁμόφυλοι μισοῦντες θανατοῦσιν ὡς ξένον·
δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὃν ξενίζομαι βλέπειν τοῦ θανάτου τὸ ξένον·
δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὅστις οἶδεν ξενίζειν τοὺς πτωχούς τε καὶ ξένους·
δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ὃν Ἑβραῖοι τῷ φθόνῳ ἀπεξένωσαν κόσμῳ·
δός μοι τοῦτον τὸν ξένον, ἵνα κρύψω ἐν τάφῳ, ὃς ὡς ξένος οὐκ ἔχει τὴν κεφαλὴν ποῦ κλῖναι·
Απόσπασμα από τον "Επιτάφιο του "Γιάννη Ρίτσου
- XVII -
Βασίλεψες, αστέρι μου, βασίλεψε όλη η πλάση,
κι ο ήλιος, κουβάρι ολόμαυρο, το φέγγος του έχει μάσει.
Κόσμος περνά και με σκουντά, στρατός και με πατάει
κ` εμέ το μάτι ουδέ γυρνά κι ουδέ σε παρατάει.
Και δες, μ` ανασηκώνουνε. χιλιάδες γιους ξανοίγω,
μα, γιόκα μου, απ` το πλάγι σου δε δύνουμαι να φύγω.
Όμοια ως εσένα μου μιλάν και με παρηγοράνε
και την τραγιάσκα σου έχουνε, τα ρούχα σου φοράνε.
1923. Η παραλία της Σμύρνης μετά την Καταστροφή. Πηγή |
Ο σκηνοθετικός συντονισμός και η επιλογή των κειμένων έγινε από τον Φώτη Γιωτάκη ο οποίος ακούγεται να απαγγέλλει το Σεφερικό ποίημα "Ανάμεσα στα κόκαλα εδώ" από το Ημερολόγιο Καταστρώματος, Β΄
ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΚΟΚΑΛΑ ΕΔΩ
Ανάμεσα στα κόκαλα
μια μουσική:
περνάει την άμμο,
περνάει τη θάλασσα.
Ανάμεσα στα κόκαλα
ήχος φλογέρας
ήχος τυμπάνου απόμακρος
κι ένα ψιλό κουδούνισμα,
περνάει τους κάμπους τους στεγνούς
περνάει τη θάλασσα με τα δελφίνια.
Ψηλά βουνά, δε μας ακούτε!
Βοήθεια! Βοήθεια!
Ψηλά βουνά θα λιώσουμε, νεκροί με τους νεκρούς!
Κάιρο, Αύγουστος 1943
"Τόσο αίμα, τόσοι αγώνες, τόσοι πόλεμοι. Όταν η διαφορά πάψει να γεννά πολέμους κι αρχίσει να γεννά παιδεία και πολιτισμό, τότε όλοι μαζί θα ζήσουμε ανάμεσα στης τέχνης τα λουλούδια. Με το κεφάλι ψηλά, στους γείτονες της πέρα θάλασσας περήφανα θα πούμε: Απ` τη διαφορά των πολιτισμών ας μην προκύψει πόλεμος. Απ` τη διαφορά των πολιτισμών τέχνης λουλούδια ας ανθίσουν".
2 σχόλια:
Πόσο ουσιαστικά κρατιέται η μνήμη σε καιρούς που το χρειάζονται..
Μνήμη από μια ελληνική τραγωδία για να μην επαναληφθεί. Πόσο επαρκώς δυνατοί είμαστε για κάτι τέτοιο όταν η πραγματικότητα που ζούμε μας σκοτώνει;
Δημοσίευση σχολίου