το ιστολόγιο της Στάμου Ευαγγελίας, φιλολόγου, επιμορφώτριας ΤΠΕ
Photo Album: Άγγελου Καλογερίδη

Πέμπτη 22 Ιανουαρίου 2009

Στρ. Δούκα, Ιστορία ενός αιχμαλώτου

Στρατής Δούκας (1895-1983)

Η "Ιστορία ενός αιχμαλώτου" (1929) του Στρατή Δούκα, πρέπει να καταταχτεί στην πολεμική πεζογραφία. Το βιβλίο τούτο είναι ένα σύντομο πεζογράφημα που μας αφηγείται σε ύφος πυκνό, περιεκτικό, απλό και απέριττο την ιστορία ενός αιχμαλώτου της μικρασιατικής καταστροφής και κυρίως τις περιπέτειες της διαφυγής του. Ο αστόλιστος και πυκνός τρόπος της έκφρασης και του ύφους θυμίζει κάπως Μακρυγιάννη. Ο γοργός και παραστατικός διάλογος, το ίδιο. Τα τρομακτικά περιστατικά, τα βάσανα και οι ταλαιπωρίες, που πέρασε ο αιχμάλωτος αυτός και οι συνάδελφοί του, εξιστορούνται ξερά και απλά... (Απόστ. Σαχίνη "Η σύγχρονη πεζογραφία μας).




Η "Ιστορία" του Στρατή Δούκα
Η "Ιστορία ενός αιχμαλώτου", το αφήγημα που καθιέρωσε αμέσως τον συγγραφέα του ως λογοτέχνη, γράφει ο Δ. Τζιόβας στο ΒΗΜΑ είναι μία από τις συντομότερες και πιο δραστικές διηγήσεις της περιπέτειας όσων δεν μπόρεσαν να διαφύγουν έγκαιρα από τη Μικρασιατική ακτή το 1922.


Ο Στρατής Δούκας το 1942 παντρεύτηκε τη Δήμητρα Μαγκανά
(γεν. 1903) η οποία είχε δυο παιδιά από τον πρώτο της γάμο

Το αρχείο του Στρατή Δούκα βρίσκεται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο. Στην περιγραφή μπορούμε να διαβάσουμε βιογραφικό σημείωμα του λογοτέχνη και αναλυτική περιγραφή του αρχείου. Στις συμπληρωματικές πηγές αναφέρεται ότι τμήμα του αρχείου βρίσκεται στο Α.Π.Θ. Όπως επισημαίνει και η Ελληνική Αρχειακή Εταιρεία η συνηθέστερη πρακτική στην ελληνική πραγματικότητα είναι αυτή της διάσπασης των αρχείων και της διαφορετικής τύχης και κατάληξης κάθε τμήματος.


Κηδεία του Ιδομενέως (τέμπερα, 1983)
που ζωγράφισε ο φίλος του Δούκα Ν. Γ. Πεντζίκης όταν πληροφορήθηκε το θάνατό του


Το κείμενο αυτό διδάσκεται στο μάθημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας θεωρητικής κατεύθυνσης Γ΄ Λυκείου. Βρήκα στο διαδίκτυο ένα πολύ χρήσιμο (για φιλολόγους) αρχείο Power Point που προέρχεται από ενημερωτικές συναντήσεις σχολικών συμβούλων φιλολόγων λυκείων ανατ. Αττικής. Δημιουργός η Αγάθη Γεωργιάδου, σχολική σύμβουλος. Η παρουσίαση αφορά και στο μάθημα της έκφρασης-έκθεσης Γ' Λυκείου και στα κείμενα νεοελληνικής λογοτεχνίας Α΄, Β΄, Γ΄.

2 σχόλια:

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Βρε, καλό μου παιδί, εσύ θα μ' αφήσεις άνεργο! Θα βάλω λουκέτο στο μπλογκάκιόν μου, να ησυχάσω, α μα πια!
Ωραιότατη ανάρτηση. Και χρησιμότατη, αφού για το Δούκα, γενικώς και ειδικώς, ελλείπουν οι πολλές πηγές, μελέτες κλπκλπ.
Είναι, πάντως, εντυπωσιακές, κάθε χρόνο, οι αντιδράσεις των παιδιών, όταν το (πρωτο)διαβάζουν. Βλέποντάς τις νιώθω πως όλα αυτά που λέγονται για την αμεσότητα της γλώσσας, για το γυμνό κειμενικό σώμα κλπκλπ, μόνο θεωρίες δεν είναι.
Θυμίζω, για καληνύχτα, τη φράση του ίδιου του Δούκα, από την πρώτη έκδοση του βιβλίου, το 1929:
" Μονάχα οι ηλίθιοι και οι νεκροί έχουν δικαίωμα να λησμονούν".

Ε. Στάμου είπε...

Έχουμε και λέμε.
"Βρε καλό μου παιδί". Τι γλυκιά προσφώνηση! Ειδικά εκείνο το "παιδί" Διονύση, με πάει πολλά χρόνια πίσω, στα μαθητικά μου τα θρανία. Να με πιάσει μελαγχολία; Μάλλον νοσταλγία.

Μπλογκάκιον; Το ιστολόγιο (Blog): μόδα ή "παιδαγωγικό εργαλείο";
Αντιγράφω: "Τα blogs θα οικοδομούνται και θα επιβιώνουν μόνο εφόσον οι συγγραφείς και οι αναγνώστες τους θα έχουν την ανάγκη να "μοιράζονται" τις γνώσεις τους και να επικοινωνούν με άλλους πολίτες – αναγνώστες με κοινά ενδιαφέροντα".
Θεωρώ λοιπόν ότι το "μπλογκάκιόν" σου είναι ένας εξαιρετικός, δυναμικός ηλεκτρονικός χώρος στο διαδίκτυο που προσφέρει πλούσιο πληροφοριακό υλικό και έχει καταφέρει να εγκαθιδρύσει την αμφίδρομη επικοινωνία με τους αναγνώστες του.

Ο αιχμάλωτος. Οι μαθήτριές μου (όσες βέβαια δεν πάνε φροντιστήριο) βλέπω ότι προσλαμβάνουν αυτή τη ζωντάνια της αφήγησης και περιμένουν με ενδιαφέρον, μετά το τέλος κάθε ενότητας, να πάμε στην επόμενη για να δουν τη συνέχεια (υποτίθεται ότι το έχουν διαβάσει μια φορά και στο σπίτι.
Βέβαια το αγαπημένο τους πεζό είναι παμψηφεί η "Μοσχούλα".