το ιστολόγιο της Στάμου Ευαγγελίας, φιλολόγου, επιμορφώτριας ΤΠΕ
Photo Album: Άγγελου Καλογερίδη

Κυριακή 14 Μαρτίου 2010

Κική Δημουλά, "Κονιάκ μηδέν αστέρων"

Το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας για το 2010 (Prix Européen de Littérature) απονεμήθηκε το Σάββατο, 13 Μαρτίου 2010 στην ποιήτρια, τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, κυρία Κική Δημουλά, για το σύνολο του ποιητικού και του πεζού έργου της.
Η απονομή του Βραβείου πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο, σε ειδική εκδήλωση, στο πλαίσιο της πέμπτης Ευρωπαϊκής Συνάντησης Λογοτεχνίας και αποτελεί κορυφαίο γεγονός στον χώρο των Ευρωπαϊκών Γραμμάτων.
Εφέτος, στο πρόσωπο της κ. Κικής Δημουλά τιμάται η Ελλάδα και ο ελληνικός πολιτισμός.

Πηγή: Αθηναϊκό πρακτορείο ειδήσεων - Μακεδονικό πρακτορείο ειδήσεων
(Ξένη δημοσίευση) - ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΥΠΟΥ - ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ - ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΚΙΚΗ ΔΗΜΟΥΛΑ


Βρήκα μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη της ποιήτριας στα "Τετράδια του Ελπήνορα". Τα "Τετράδια του Ελπήνορα" είναι ένα καλαίσθητο περιοδικό που εκδόθηκε πρόσφατα από το Ποιητικό Εργαστήριο του Ιδρύματος "Τάκης Σινόπουλος", το οποίο δεξιώθηκε την Κική Δημουλά στις 18 Μαϊου 2008 στο σπίτι του Τάκη Σινόπουλου, σημερινή έδρα του Ιδρύματος που φέρει το όνομά του. Την καλωσόρισαν οι ποιητές Χρίστος Ρουμελιωτάκης και Τασούλα Καραγεωργίου καθώς επίσης και τα μέλη του εργαστηρίου. Στο περιοδικό, δημοσιεύονται, με την επιμέλεια της Τασούλας Καραγεωργίου, σταχυολογημένα αποσπάσματα από την τρίωρη συζήτηση με την ποιήτρια.
Όταν της ζητήθηκε, από την Παυλίνα Χατζηγεωργίου, να διαβάσει ένα ποίημα της επιλογής της, η Κική Δημουλά διάλεξε το "Κονιάκ μηδέν αστέρων" από την ποιητική συλλογή "Χαίρε ποτέ".

Παυλίνα Χατζηγεωργίου: Να παίξουμε ένα παιχνίδι. Να διαβάσουμε ένα ποίημα που επιλέγετε εσείς.
Κική Δημουλά: Πήγαινε στη συλλογή Χαίρε ποτέ, είναι ένα ποίημα που λέγεται «Κονιάκ μηδέν αστέρων». Όταν πεθαίνει ένας άνθρωπος στους χώρους αυτούς των κοιμητηρίων προσφέρουν ένα μπουκαλάκι με πολύ φτηνό κονιάκ. Ενώ το κονιάκ είναι πέντε αστέρων, εκεί στα κοιμητήρια είναι, όπως το λέω, μηδέν αστέρων. Βεβαίως μηδέν αστέρων σημαίνει πως ο θάνατος δεν έχει αστέρια. (Η Δημουλά διαβάζει το ποίημα).

Κονιάκ μηδέν αστέρων
Wordle: Κονιάκ μηδέν αστέρων
Χαμένα πάνε εντελώς τα λόγια των δακρύων.
Όταν μιλάει η αταξία η τάξη να σωπαίνει
―έχει μεγάλη πείρα ο χαμός.
Τώρα πρέπει να σταθούμε στο πλευρό
του ανώφελου.
Σιγά σιγά να ξαναβρεί το λέγειν της η μνήμη
να δίνει ωραίες συμβουλές μακροζωίας
σε ό,τι έχει πεθάνει.

Ας σταθούμε στο πλευρό ετούτης της μικρής
φωτογραφίας
που είναι ακόμα στον ανθό του μέλλοντός της:
νέοι ανώφελα λιγάκι αγκαλιασμένοι
ενώπιον ανωνύμως ευθυμούσης παραλίας.
Ναύπλιο Εύβοια Σκόπελος;
Θα πεις
και πού δεν ήταν τότε θάλασσα.

Παυλίνα Χατζηγεωργίου: Θα μας πείτε πως νιώσατε τώρα που το διαβάσατε;
Κική Δημουλά: Αυτό μου έφερε στο μυαλό μία τρελή απώλεια. Έναν θάνατο... Και βέβαια αυτό δεν είναι ενδιαφέρον για σας που είστε μαθητές της ποιήσεως. Ενδιαφέρον για σας είναι το τέλος του ποιήματος, όπου ακόμα και την ξηρά τη λέω θάλασσα. Δηλαδή, σε μια εποχή ευφορίας, ευτυχισμένη ενδεχομένως εποχή, η Εύβοια και η κάθε γη ήτανε θάλασσα, δηλαδή απέραντο πράγμα. Έτσι; Όπως έχει σημασία και για σας, να σας πω ότι υπάρχει ένας στίχος που λέει "νέοι ανώφελα λιγάκι αγκαλιασμένοι" και δεν έχω βάλει ανάμεσα σ` αυτά κόμμα θέλοντας το ένα να αφορά στο άλλο και το άλλο να αφορά στο επόμενο: και νέοι λιγάκι και ανώφελα λιγάκι και αγκαλιασμένοι λιγάκι. Και να μεταδίδεται η μια έννοια στην άλλη. Και λέω ότι δεν ωφελεί να κλαίει κανείς γιατί ο χαμός ξέρει τι κάνει. Με παραπέμπει λοιπόν σε μια πολύ ζοφερή μου πείρα. Έτσι λοιπόν το θέμα του θανάτου μπορεί να το πραγματευθεί κανείς κάπως σουλουπωμένα, δεν απέχει πολύ από την επιστήμη...
Γιάννης Μπέης: Καλά με τον θάνατο γίνεται χαμός...
Κική Δημουλά: Ναι, αλλά αυτό τι δείχνει Γιάννη μου; Δείχνει ότι ενδιαφέρει πάρα πολύ τον άνθρωπο, τον απασχολεί. Και η επιστήμη, δεν τον εξοστράκισε τον θάνατο. Δεν το κατάφερε.
Γιάννης Μπέης: Υπάρχουν κάποιες εξελίξεις...
Κική Δημουλά: Θα περιμένω τότε, δεν φεύγω... (Γέλια). Μάλλον δεν προφταίνω εγώ... Εσείς προφταίνετε... (Γέλια).


2 σχόλια:

Διονύσης Μάνεσης είπε...

Τέλειο, Λίτσα!
Αναφέρομαι στο απόσπασμα της συνέντευξης που ικανοποιεί την αρρωστημένη μας των εξετάσεων αναλυτική μανία.
Τι ωραία, απλά, φυσιολογικά η ίδια η Δημουλά αφαιρεί τις πολλές μεταφυσικές διαστάσεις των επιχειρούμενων ερμηνειών και κρατάει αυτό που οι ίδιοι οι στίχοι φωνάζουν..

Και πόσα ποιήματα αυτός ο τρόμος του θανάτου, ε;

( Ελπίζω να κοιμάσαι νωρίς,να περάσω να κλέψω λίγη ανάρτηση..)

Ε. Στάμου είπε...

Συμφωνώ με σένα Διονύση, τέλειο!
Δυστυχώς δεν μαθαίνουμε στα παιδιά να διαβάζουν την ποίηση αλλά να την αναλύουν. Η ποίηση όμως διαβάζεται, δεν αναλύεται. Το λέει και η Δημουλά ότι είναι δύσκολο και μυστηριώδες το να εισχωρήσει κανείς σ` ένα ποίημα. Πρέπει να επανέρχεσαι σ` αυτό, να το διαβάζεις και να το ξαναδιαβάζεις. Το να πας προς την ποίηση είναι μια παρόρμηση.
Μην ψάχνετε να βρείτε τι εννοεί ο ποιητής, λέει. "Ακούστε μόνο αν έχει κάποιο ήχο, κάποιο ρυθμό, αν αυτές οι λέξεις σάς λένε κάποια μυστικά".

Κι ο αγαπημένος μας Ρίτσος το λέει: "Κάποιοι λένε ότι οι ποιητές είναι οι αρχιτέκτονες της ανθρώπινης ψυχής".
Πόσο διαφορετικά θα ήταν τα πράγματα αν το σχολείο μας απελευθέρωνε από τις εξετάσεις και μας άφηνε να διαβάζουμε τους ποιητές μας;

Υ.Γ. Η ποίηση διαβάζεται καλύτερα σε ώρες ήσυχες και μοναχικές.