το ιστολόγιο της Στάμου Ευαγγελίας, φιλολόγου, επιμορφώτριας ΤΠΕ
Photo Album: Άγγελου Καλογερίδη

Κυριακή 30 Ιουνίου 2013

Κ. Π. Καβάφης: γιατί είναι μεγάλος ποιητής;

Ομιλία του φιλολόγου-συγγραφέα Νικήτα Παρίση, στο πλαίσιο της 36ης Γιορτής Βιβλίου, στο Πεδίο του Άρεως.  Αναδημοσίευση από τη Φιλογνωσία.

Τρίτη 25 Ιουνίου 2013

Πρόσκληση του ΓΕΛ Πεδινής στην εκδήλωση-παρουσίαση των ερευνητικών εργασιών σχ. έτους 2012-13


Η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με τον αποχαιρετισμό των μαθητών της τρίτης τάξης.

Δύο μαθήτριες της Β΄ Λυκείου  αποχαιρετούν την Τρίτη  με το δικό τους, ποιητικό τρόπο.

ΝΕΟΙ ΔΡΟΜΟΙ 
 (τον τίτλο του ποιήματος δίνει η ακροστιχίδα του)

Να αρχίζατε θα εύχεστε ξανά από την αρχή
Ενώ το δειλινό νέες πορείες αντηχεί.
Όταν νιώσετε χρήσιμοι όλοι μαζί ...
Ιστορικοί, αρχιτέκτονες, υδραυλικοί.
Δέκαθλο φαντάζει χωρίς μαθήματα η ζωή!

Ρίγησε ο νους σας με αναμνήσεις από τα παλιά 
Όταν όλα θα μοιάζουν πληκτικά
Μια γωνιά παρηγοριάς θα είναι τα χρόνια σας τα σχολικά
Όλοι θα σας λένε ψιθυριστά ή φωναχτά
ούλιος, Αύγουστος και κάθε εποχή κάθε τέλος μια αρχή! κάθε τι παλιό και νέο μαζί !"
Αντωνίου Παρασκευή

Κι ένα καβαφογενές ποίημα - παρωδία του γνωστού καβαφικού ποιήματος Περιμένοντας τους Bαρβάρους, από τη Σταμάτη Ελισσώ.

Ξεπροβοδίζοντας τους βαρβάρους

—Τι περιμένουμε έξω στην αυλή συναθροισμένοι;
Είναι η Τρίτη μας να φύγει σήμερα.

— Γιατί μέσα στην αίθουσα μια τέτοια απραξία;
Τι κάθοντ` οι καθηγηταί και δεν βαθμολογούνε;

Γιατί η Τρίτη μας θα φύγει σήμερα.
Και τι βαθμούς να δώσουν τώρα πια;
Στα ΑΕΙ σαν παν, θα τους βαθμολογήσουν.

— Γιατί ο κύριος διευθυντής τόσο πρωί σηκώθη,
και κάθεται στης αίθουσας την πιο ψηλή καρέκλα
φορώντας το κουστούμι του με πένθιμη γραβάτα;

Γιατί η Τρίτη μας θα φύγει σήμερα.
Κι ο διευθυντής μας περιμένει να τους
αποχαιρετήσει. Μάλιστα ετοίμασε
για να τους δώσει μια περγαμηνή. Εκεί
τους έγραψε ευχές πολλές και γράμματα (?).

— Γιατί και τα πρωτάκια μας μασκαρεμένα εβγήκαν
σήμερα με τες κόκκινες, τες κεντημένες ρόμπες·
γιατί ποδιές εφόρεσαν με τόσα μπιχλιμπίδια,
και στη σκηνή ανέβηκαν να παίξουν Καμπανέλλη;

Γιατί η Τρίτη μας θα φύγει σήμερα·
και πού θα ξαναβρούν μια τέτοιαν ευκαιρία;

— Γιατί η Ευαγγελία μας δεν έρχεται σαν πάντα
να πει τις θεωρίες της και να φιλοσοφήσει;

Γιατί η Τρίτη μας θα φύγει σήμερα·
κι αυτοί βαριούντ` ευφράδειες και φιλοσοφίες.

— Γιατί ν` αρχίσει μονομιάς αυτή η ανησυχία
κι η σύγχυσις. (Τα πρόσωπα τι σοβαρά που εγίναν).
Γιατί αδειάζουν γρήγορα οι τάξεις κι οι διαδρόμοι,
κι όλοι γυρνούν στα σπίτια τους πολύ συλλογισμένοι;

Γιατί ενύχτωσε κι η Τρίτη δεν εφάνη.
Και μερικοί εφτάσαν απ’ τα Γιάννενα,
και είπανε πως η Τρίτη μας στο μώλο κόβει βόλτες
χαρούμενη που γλύτωσε κι εμάς και τη γιορτή μας.



Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς την Τρίτη;
Θα πάρουμε τη θέση της κι ύστερα ποιος μας πιάνει...!

Ευχόμαστε στους αγαπημένους μας μαθητές που φεύγουν από κοντά μας, να μη λείψουν ποτέ από τους Νέους Δρόμους της ζωής τους 
τα Όνειρα,  που μπορούν να φωτίζουν το χαμόγελό τους
και να το κάνουν να λάμπει.

Κυριακή 23 Ιουνίου 2013

Σελήνη φαεινή!

Απόψε έχουμε το μεγαλύτερο φεγγάρι του 2013!

πηγή εικόνας
Τις πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής, 23 Ιουνίου, η Σελήνη φτάνει στην πλήρη φάση της και ταυτόχρονα σε περίγειο, το πιο κοντινό σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη, δημιουργώντας έτσι τη μεγαλύτερη πανσέληνο του χρόνου.

"Η μέση απόσταση της Σελήνης από τη Γη (από κέντρο σε κέντρο) είναι 384.400 χλμ., ενώ στο περίγειό της βρίσκεται περίπου σε απόσταση 356.400 χλμ. και στο απόγειό της στα 406.700 χλμ. Υπάρχει δηλαδή μια διαφορά 50.000 χλμ. περίπου μεταξύ περιγείου και απογείου. Επόμενο είναι ότι στο περίγειό της η Σελήνη φαίνεται μεγαλύτερη απ’ ότι στο απόγειο, όπως επίσης κάποιο από τα 12 περίγεια ενός έτους θα είναι το πλησιέστερο και άρα η Σελήνη θα φαίνεται ως μεγαλύτερη του έτους ιδιαίτερα μάλιστα εάν συμπέσει την ίδια ημέρα να έχουμε και Πανσέληνο, όπως συμβαίνει φέτος στις 23 Ιουνίου!"


Παρασκευή 21 Ιουνίου 2013

Μουσική, η "άσπρη λέξη της ημέρας"

Ν. Εγγονόπουλος, "Οι μουσικοί"
1984, λάδι σε μουσαμά
"Η μουσική είναι μια από τις αρχαιότερες τέχνες που οι αρχές της χάνονται στα απώτατα βάθη του χρόνου, κατά τους προϊστορικούς χρόνους, το πιθανότερο κατά τη Μέση Παλαιολιθική εποχή. Και η λέξη που δίνει το όνομά της στην τέχνη αυτή είναι μια από εκείνες τις ελληνικές με την μεγαλύτερη διάδοση παγκοσμίως, σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες.
Αρχικά η λέξη σήμαινε γενικά την τέχνη που προστατευόταν από τις Μούσες, τις θεότητες των Kαλών Τεχνών και αργότερα ειδικά την τραγουδιστή ποίηση. Προέρχεται από το συλλογικό όνομα των θεοτήτων που προστάτευαν τις τέχνες, τις εννέα Μούσες και μέσω της λατινικής γλώσσας έφτασε και σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες, λατινικά και ιταλικά musica, γαλλικά musique, αγγλικά music, γερμανικά Musik, ρώσικα музыка κλπ. Στην μεσαιωνική εκδοχή της ελληνικής γλώσσας με τον όρο εννοούσαν το μουσικό όργανο. Σήμερα εκτός από την τέχνη της μουσικής, με τη λέξη εννοούμε και την ορχήστρα («η μουσική του δήμου»).
Λέξεις συγγενικές, παράγωγες και σύνθετες είναι το επίθετο μουσικός, μουσικότητα, μουσικολογία, μουσικοδιδάσκαλος, μουσικοθεραπεία, μουσικοκριτικός, μουσικοσυνθέτης, μουσικοχορευτικός και το αντιδάνειο από την αγγλική musical.
Αξίζει να σημειωθεί πως κατά τον Πλάτωνα οι τρεις κύριες κατευθύνσεις της εκπαίδευσης ήταν η μουσική, τα γράμματα και η γυμναστική, με τον όρο μουσική εδώ να εννοεί την παιδεία στις καλές τέχνες".

Η μουσική μπορεί να έχει μαγική δύναμη. Η πίστη αυτή διατηρείται από τους αρχαίους Έλληνες. Ο Ορφέας, σύμφωνα με το μύθο, μπορούσε να εξημερώσει τα άγρια ζώα με τις μελωδίες του, ενώ η Βίβλος μας αφηγείται ότι τα τείχη της Ιεριχούς γκρεμίστηκαν από τους ήχους των σαλπίγγων.

Η μουσική, μπορεί επίσης να έχει και φιλοσοφική σημασία. Σύμφωνα με τον Κομφούκιο, "η μουσική του ανθρώπου εκείνου που διακρίνεται για την ευγένεια του νου του είναι απαλή και ευαίσθητη, σταθερή στη διάθεσή της και επιπλέον ζωντανεύει και συγκινεί".



Η 21η Ιουνίου,  γιορτάζεται ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής, με την ευκαιρία του Θερινού Ηλιοστασίου.

Παρασκευή 14 Ιουνίου 2013

Αλληλέγγυα υποχρέωση

Ο Φερνάντο Πεσσόα, πορτογάλος ποιητής και συγγραφέας, γεννήθηκε στη Λισσαβώνα στις 13 Ιουνίου 1888.

Τετάρτη 5 Ιουνίου 2013

Federico Garcia Lorka: Ο ποιητής του "έρωτα του θανάτου"

Κόρδοβα

Αλαργινή κι ολομόναχη.
Φοραδοπούλα μαύρη, μεγάλο φεγγάρι
κι ελιές στο δισάκι μου.
Αν και ξέρω τους δρόμους
όμως ποτέ δεν θα φθάσω στην Κόρδοβα.
Μέσα στον κάμπο, μέσα στον άνεμο,
φοραδοπούλα μαύρη, μεγάλο φεγγάρι.
Ο Χάρος με αγναντεύει
από τους πύργους της Κόρδοβας.
Άχ, τι ατέλειωτος δρόμος!
Αχ, δυνατή μου φοραδοπούλα!
Αχ και ο χάρος με απαντέχει
πριχού να φτάσω στην Κόρδοβα!
Κόρδοβα
Αλαργινή κι ολομόναχη.

Τραγούδι του καβαλάρη
(Cancion de jinete)

Η μετάφραση είναι του Νίκου Καζαντζάκη. Από το βιβλίο του Τάσου Λιγνάδη "Ο Λόρκα και οι ρίζες", εκδ. Δίφρος, 1964.
πηγή εικόνας
Ο Ισπανός ποιητής Federico Garcia Lorka γεννήθηκε σαν σήμερα, στις 5 Ιουνίου 1899, στο μικρό χωριό της Ανδαλουσίας Φουέντε Βακέρος, μια επαρχία της Γρανάδας.

"Όσο η ποίηση λιγοστεύει, όσο η έλλειψή της ξεραίνει τα τελευταία φύλλα που βλάσταιναν ακόμα μέσα μας, τόσο η νοσταλγία για τον ποιητή μεγαλώνει. 
Kι ας μην το ομολογούμε. Aς μην το ξέρουμε καν.
Aυτή ακριβώς η νοσταλγία φουντώνει όλο και πιο δυνατά καθώς, βήμα προς βήμα, όλο και πιο θαμπωμένοι και με την ανάσα δύσκολη από τη συγκίνηση, ανακαλύπτουμε την άδολη και περήφανη ποίηση που ανασταίνεται μπρος στα μάτια μας μέσα από κάθε πρόταση του "Nτουέντε".

Ολυμπία Καράγιωργα, 1966 
(Απόσπασμα από τον πρόλογο του "Ντουέντε" του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, σε μετάφραση Ολυμπίας Καράγιωργα, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1998)

"Ποίηση είναι κάτι που κυκλοφορεί στους δρόμους, που κινείται μόνο του, που ζει δίπλα μας. Κάθε πράγμα έχει το μυστικό του και η ποίηση είναι το μυστήριο που συνέχει όλα τα πράγματα. Είναι η μόνη πραγματική "ύπαρξη" και μου... "πάει".

Αυτά είχε πει ο Λόρκα σε μια συνέντευξή του ένα χρόνο πριν από τον τραγικό θάνατό του, το 1936. (Από το βιβλίο του Τάσου Λιγνάδη "Ο Λόρκα και οι ρίζες", εκδ. Δίφρος, 1964, σελ. 77). 

Ο βιογράφος του Λόρκα Ίαν Γκίμπσον στο βιβλίο του "Φεδερίκο Γαρθία Λόρκα", εκδ. Μικρή Άρκτος 1998, αναφέρει, ως ένα από τα συγκινητικότερα ίσως ποιήματα του Λόρκα,  τη "Συνάντηση". Ένα ποίημα με διαλογική μορφή, στο οποίο το "Εγώ" συνομιλεί με τη γυναίκα που θα μπορούσε να είναι σύντροφός του.
Συνάντηση (Encuentro)

Λουλούδι του ήλιου.
Λουλούδι του ποταμού.

      ΕΓΩ
Εσύ ήσουν; Το στήθος σου
λάμπει και δε σε είδα.

      ΕΚΕΙΝΗ
Πόσες φορές σ` ακούμπησαν
οι κορδέλες του φουστανιού μου!

      ΕΓΩ
Δίχως ν` ανοίξεις, στο λαιμό σου ακούω
των παιδιών μου τις λευκές φωνές.

      ΕΚΕΙΝΗ
Τα παιδιά σου στα μάτια μου γλιστρούν
σαν κίτρινα διαμάντια.

      ΕΓΩ
Εσύ ήσουν; Πού τράβηξες
τούτες τις ατέλειωτες πλεξούδες αγαπημένη μου;

      ΕΚΕΙΝΗ
Στο φεγγάρι -γελάς;-
γύρω απ` το νάρκισσο λοιπόν.

      ΕΓΩ
Στην καρδιά μου αδιάκοπα σαλεύουν,
σαν ερπετό, φιλιά περασμένα.

      ΕΚΕΙΝΗ
Οι στιγμές οι ανοιχτές
ρίζωσαν για τα καλά στους στεναγμούς μου.

      ΕΓΩ
Με το ίδιο αεράκι τυλιγμένοι,
πρόσωπο με πρόσωπο, δε γνωριστήκαμε!

      ΕΚΕΙΝΗ
Τα φυλλώματα  σκοτεινιάζουν, βιάσου,
κανείς μας δεν έχει γεννηθεί ακόμη!
Λουλούδι του ήλιου.
Λουλούδι του ποταμού.
(Από τις "Σουίτες", που γράφτηκαν μεταξύ 1920-1923)