το ιστολόγιο της Στάμου Ευαγγελίας, φιλολόγου, επιμορφώτριας ΤΠΕ
Photo Album: Άγγελου Καλογερίδη

Τρίτη 30 Ιουνίου 2009

Ο Παρθενώνας στην ποίηση

Η Καρυάτιδα από το Ερέχθειο που βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο

Κική Δημουλά


ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
(Ελγίνου μάρμαρα)

από τη συλλογή ΕΡΕΒΟΣ

Στην ψυχρή του Μουσείου αίθουσα
την κλεμμένη, ωραία, κοιτώ
μοναχή Καρυάτιδα.
Το σκοτεινό γλυκύ της βλέμμα
επίμονα εστραμμένο έχει
στο σφριγηλό του Διονύσου σώμα
(σε στάση ηδυπαθείας σμιλευμένο)
που δυό βήματα μόνον απέχει.
Το βλέμμα το δικό του έχει πέσει
στη δυνατή της κόρης μέση.
Πολυετές ειδύλλιον υποπτεύομαι
τους δυό αυτούς να 'χει ενώσει.
Κι έτσι, όταν το βράδυ η αίθουσα αδειάζει
απ' τους πολλούς, τους θορυβώδεις επισκέπτες,
τον Διόνυσο φαντάζομαι
προσεκτικά απ' τη θέση του να εγείρεται
των διπλανών γλυπτών και αγαλμάτων
την υποψία μην κινήσει,
κι όλος παλμό να σύρεται
τη συστολή της Καρυάτιδας
με οίνον και με χάδια να λυγίσει.
Δεν αποκλείεται όμως έξω να 'χω πέσει.
Μιάν άλλη σχέση ίσως να τους δένει
πιο δυνατή, πιο πονεμένη:
Τις χειμωνιάτικες βραδιές
και τις εξαίσιες του Αυγούστου νύχτες
τους βλέπω,
απ' τα ψηλά να κατεβαίνουν βάθρα τους,
της μέρας αποβάλλοντας το τυπικό τους ύφος,
με νοσταλγίας στεναγμούς και δάκρυα
τους Παρθενώνες και τα Ερεχθεία που στερήθηκαν
στη μνήμη τους με πάθος ν' ανεγείρουν.

Εγκαίνια Νέου Μουσείου Ακρόπολης


"Ο Παρθενώνας στην ποίηση"

Ο λόγος της Μελίνας Μερκούρη στο Oxford Union (12 Ιουνίου 1986)

Κυριακή 21 Ιουνίου 2009

Το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης

Ένα παγκόσμιο μουσείο του 21ου αιώνα, ανοίξε τις πύλες του στο κοινό! Όπως είπε ο κ. Δημήτριος Παντερμαλής, Πρόεδρος του Οργανισμού Νέου Μουσείου Ακρόπολης, "ο επισκέπτης του μουσείου μπορεί να απολαύσει τους θησαυρούς της Ακρόπολης στο σύνολό τους, συγκεντρωμένους σε έναν ενιαίο χώρο, σε ένα περιβάλλον αντάξιο της σημασίας τους". (Περιοδικό πολιτισμού Ως3)



Kάθε νύχτα, σε κάθε εποχή ένας φωτεινός διάλογος θα αρχίζει ανάμεσα στον Παρθενώνα και στην αίθουσα στην οποία εκτίθενται τα γλυπτά του, στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Τα φώτα θα ανάβουν και θα σβήνουν ταυτόχρονα δίνοντας το σήμα. Σαν τις αρχαίες φρυκτωρίες που μετέδιδαν με τη φωτιά μηνύματα από τον έναν τόπο στον άλλον. Ο κ. Παντερμαλής μιλάει για τη μαγεία του χώρου τη νύχτα. «Τότε που ο γλυπτός κόσμος του ζωντανεύει από τον φωτισμό και οι λεπτομέρειες των αγαλμάτων αποκτούν άλλη διάσταση». Γι΄ αυτό άλλωστε το μουσείο δεν φωτίζεται από εξωτερικούς προβολείς. (Hellenic Business)


Η εικαστική παρέμβαση της Αθηνάς Τσαγκάρη (της ομάδας του Δημήτρη Παπαϊωάννου) από την τελετή εγκαινίων του νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
20 Ιουνίου 2009. Βίντεο από τη συνάδελφο Γιακουμάτου Τερέζα.



Ξενάγηση στο Μουσείο της Ακρόπολης

Η Ζωφόρος του Παρθενώνα σε ψηφιακή μορφή εδώ και εδώ.

Τρίτη 16 Ιουνίου 2009

Η μετόπη των ονείρων μας


Ό,τι και να 'λεγαν οι δάσκαλοί μου για την Ακρόπολη, δεν έχτιζαν μέσα μου Παρθενώνα αισθήσεων.

Λίγο η ηλικία της αμφισβήτησης, λίγο το πιεστικό, επαναλαμβανόμενο μοτίβο περί τελειότητας και χρυσού κανόνα σε κάθε κολόνα, συγκίνηση και δόνηση δεν δοκίμασα. Ολα καλοζυγιασμένα, αμείλικτα λιτά, λιγόλογα, δεν μπορούσαν να μ` αγγίξουν, έβαζαν όρια στη φαντασία, η καρδιά δεν σκιρτούσε.

Ώσπου, ξεκόρμισα από την πατρώα γη και τα βήματά μου μ' έφεραν στο Βράχο. Η πρώτη αυτοψία, η πρώτη περιπλάνηση, δεν ξεκλείδωσαν το μυστήριο. Μου φάνηκε, όπως γράφει ο Καζαντζάκης στην «Αναφορά στον Γκρέκο», σαν άθλος του νου, της γεωμετρίας, ένας αψεγάδιαστος μαρμαρωμένος Λόγος, ένας άρτιος αριθμός, που «περίσσια στέρεα στέκεται στα πόδια του, καλά 'ναι βολεμένος, δεν έχει λαχτάρα να μετακουνηθεί, συντηρητικός, ευχαριστημένος, χωρίς ανησυχία. Ολα τα προβλήματα τα `χε λύσει, όλες τις επιθυμίες τις έκαμε πραγματικότητα, ησύχασε».

εισιτήριο για τη νυχτερινή επίσκεψη της Ακρόπολης κατά τη διάρκεια της πανσέληνου

Εγώ δεν ησύχαζα, πήγα και ξαναπήγα στην Ακρόπολη, από πείσμα, από περιέργεια, από κείνη τη βεβαιότητα της νιότης που συγγενεύει με την αβεβαιότητα. Δεν θυμάμαι τη μέρα που γεύτηκα το αντίδωρο του παρθενικού κάλλους, παρά μόνο την άγρια χαρά που «ο άνθρωπος τόσο από τη φύση του υπό, φτάνει σ` ένα τέτοιο υπέρ. Να ευθειάσει ή να καμπυλώσει τις γραμμές στο μάρµαρο... µε τόση ακρίβεια που να υπακούουν και να µας παραδίδονται τα στοιχεία του κόσμου όπως θα θέλαμε να είναι, όπως τα ζητά η ψυχή µας και όπως όλες οι πιθανότητες δείχνουν ότι θα μπορούσαν να είναι». (Οδυσσέας Ελύτης, «Ιδιωτική Οδός» εκδ. Ύψιλον, 1990)






Λίγα εικοσιτετράωρα πριν ανοίξει τις πύλες του το νέο Μουσείο της Ακρόπολης, έχω αγωνία πόσο θα κρατήσει τούτη τη φορά η μύηση στην εξαίσια Πολιτεία, αν θα μου αποκαλυφθεί ο ακίνητος χορός των ηλιοθρεμμένων μαρμάρων, αν θα μπορέσω να ξεφλουδίσω τα πέπλα της αρμονίας και να αναστήσω μονάχα την ουσία. Ανυπομονώ. Ανυπομονούμε. Και ονειρευόμαστε την ενοποίηση των Γλυπτών.

Άρθρο της Κατερίνας Τζωρτζινάκη στη naftemporiki

photo

Τρίτη 9 Ιουνίου 2009

Σελίδες για τον Μίλτο Σαχτούρη στο νέο ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ

Μίλτος Σαχτούρης
Ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της πρώτης μεταπολεμικής λογοτεχνικής γενιάς.
Στις δύσκολες στιγμές της ζωής του, στην Κατοχή, στους θανάτους και στις αρρώστιες, η ποίηση στάθηκε το μοναδικό του καταφύγιο.

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 29 Ιουλίου 1919, καταγόταν όμως από την Ύδρα. Ήταν δισέγγονος του ναυάρχου του `21 Γεωργίου Σαχτούρη. Πήρε το όνομα του παππού του, αξιωματικού του ναυτικού Μιλτιάδη Σαχτούρη.
Στα ψηφιοποιημένα λογοτεχνικά περιοδικά του ΕΚΕΒΙ βρίσκουμε δημοσιευμένη μελέτη του Γιάννη Δάλλα με τίτλο "Εισαγωγή στην ποιητική του Μίλτου Σαχτούρη, μια πρώτη προσέγγιση της ζωής και του έργου του", ενώ στο περιοδικό η λέξη ο Μίλτος Σαχτούρης γράφει για τον Κώστα Καρυωτάκη και τον "Καρυωτακισμό".

σκίτσο του Μ. Σ. που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ
Ο Τρελός Λαγός

Γύριζε στους δρόμους ο τρελός λαγός
γύριζε στους δρόμους
ξέφευγε απ' τα σύρματα ο τρελός λαγός
έπεφτε στις λάσπες

Φέγγαν τα χαράματα ο τρελός λαγός
άνοιγε η νύχτα
στάζαν αίμα οι καρδιές ο τρελός λαγός
έφεγγε ο κόσμος

Bούρκωναν τα μάτια του ο τρελός λαγός
πρήσκονταν η γλώσσα
βόγγαε μαύρο έντομο ο τρελός λαγός
θάνατος στο στόμα


ΥΔΡΑ-ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ Ή ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΤΡΕΛΟΣ ΛΑΓΟΣ
ντοκιμαντέρ στη σειρά κινηματογραφικών εκπομπών του ΓΙΑΝΝΗ ΣΜΑΡΑΓΔΗ «ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ», σε σενάριο και σκηνοθεσία του ΛΕΥΤΕΡΗ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ
από το οπτικοακουστικό αρχείο της ΕΡΤ


Τέσσερα χρόνια από τον θάνατο του ποιητή Μίλτου Σαχτούρη (έφυγε από τη ζωή στις 29 Μαρτίου 2005 στον οίκο ευγηρίας "Βασιλάκειο"), το περιοδικό «Εντευκτήριο» τεύχος 84, Ιανουάριος-Μάρτιος 2009, παρουσιάζει πολυσέλιδο αφιέρωμα στο έργο του με ανέκδοτα ποιήματά του, άγνωστο αρχειακό υλικό και άρθρα που καλύπτουν ευρύ θεματικό φάσμα.

ΕΝΤΕΥΚΤΗΡΙΟ

πηγή αναπαραγωγής
"Ποτέ δεν σκέφτηκα να εξηγήσω τα ποιήματά μου. Θυμάμαι μόνο πως γράφτηκαν σε ώρες απρόσμενες. Νύχτες χειμωνιάτικες κουκουλωμένος σε μια κουβέρτα, πεταγόμουν ξαφνικά απ` το κρεβάτι, σαν μια αστραπή, κάτι κόκκινο να με χτύπησε στο κεφάλι, έφτιαχνα το σκελετό του ποιήματος μια-δυο φορές κι ύστερα έπεφτα και κοιμόμουνα. Όμως μέρες πολλές ύστερα το δούλευα, όπως ο τεχνίτης δουλεύει ένα οποιοδήποτε αντικείμενο κι αν στο τέλος δεν με ικανοποιούσε το έσκιζα και το πετούσα. Τα περισσότερα τα πετούσα.
[...] Βλέπω ότι πολλά έχουν ατέλειες, άλλα είναι σκοτεινά και δύσκαμπτα, αλλά βλέπω ότι είναι α λ η θ ι ν ά και πως δεν θα μπορούσα αλλιώς να τραγουδήσω".
(Από το ιδιόχειρο αυτοσχόλιο του Μίλτου Σαχτούρη που το έστειλε στον Δ.Ν. Μαρωνίτη για να το μοιράσει στους φοιτητές του στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, όταν δίδασκε την ποίησή του).

Το τεύχος του περιοδικού συνοδεύεται από cd (χορηγός της έκδοσής του η Ελένη Μ. Λαζαρίδου), στο οποίο ο Μίλτος Σαχτούρης διαβάζει ποιήματά του.

Σαχτούρης Μίλτος